Kan testi şirketi Theranos’un kurucusu Elizabeth Holmes’un ABD’de yargılandığı davada mahkeme bugün kararını açıklayacak. Holmes, California’daki davada heyet tarafından hatalı bulunmuştu. Savcılık, Holmes’un 15 Yıl mahpus cezası almasını ve Theranos’un yatırımcılarına 800 milyon dolar ödemesini talep ediyor.
Holmes, yargılanmaya başlamadan Evvel Forbes mecmuası tarafından dünyanın kendi imkanlarıyla milyarder olan en genç bayanı olarak ilan edilmişti.
“Yeni Steve Jobs” olarak anılan Holmes, 2014 yılında 30 yaşındayken tepedeydi.
Stanford Üniversitesi’ni terk eden genç bayan 9 milyar dolar değer biçilen şirketi Theranos’u kurmuş ve ürettikleri makinelerinin birkaç damla kanla yüzlerce hastalığa teşhis koyabileceğini tez etmişti. Lakin bunun gerçek olmadığı ortaya çıktı.
Holmes’a Yekün 11 suçlama yöneltiliyordu lakin kamuyu dolandırmakla ilgili dört ithamda kabahati sabit görülmedi.
Üç suçlamada ise heyet bir karara varamadı.
“Yatırımcıları dolandırmak için komplo kurmak” ve “elektronik dolandırıcılık” da Holmes’un işlediği kararına varılan hatalar ortasında.
Büyük isimler şirkete dayanak verdi
Şirket sıhhat kesiminde ihtilal vaat ederken Wall Street Journal gazetesinin 2015’te kan testi teknolojisinin çalışmadığını ortaya çıkarmasıyla zora girmişti.
Şirket bu argümanların akabinde 2018’de resmen kapandı.
Holmes, 19 yaşındayken Stanford Üniversitesi’nin Kimya Mühendisliği kısmından ayrıldıktan kısa müddet sonra Theranos’u kurdu.
Şirket birkaç damla kanla kanser ve diyabet üzere hastalıkları tespit edebildiğini argüman ediyordu.
Holmes, medya devi Rupert Murdoch ve teknoloji devi Larry Ellison üzere milyarderlerden 900 milyon dolarlık kaynak bulmayı başarmıştı.
Kurulduğu yıllarda şirketin Yönetim heyetinde ABD’nin eski dışişleri bakanı Henry Kissinger ve general James Mattis üzere isimler vardı.
Eski sevgilisini suçladı
Holmes mahkemedeki savunmasında, Theranos’un faaliyetlerindeki yanılgıları kabul etmekle Birlikte hastaları ya da yatırımcıları bilerek dolandırmadığını sav etti.
Holmes tıpkı vakitte eski Amel ortağı ve uzun bir Devre birlikte olduğu eski erkek arkadaşı Ramesh Sunny Balwani’yi de suçladı.
Holmes kendisinden 19 ıslak Aka Balwani’ye duygusal ve cinsel taciz suçlaması yöneltti.
Elizabeth Holmes, savunmasında, Balwani’nin Theranos’un idaresini, kimle konuştuğunu, nasıl konuştuğunu ve ne yediğini Denetim ettiği ağır bir alakadan bahsetti. Balwani ise suçlamaları reddetti.
10 Yıl süren ilgi, Mayıs 2016’da sona ermişti.
Başarılı olma baskısıyla büyüdü
Hakkında kitap yazılan, bir HBO belgeseli yapılan, diziler, sinemalar ve podcastler yapılan Holmes’un Fazla da güzel bilmediği bir teknolojiye girişme kumarını neden oynadığı bilinmiyor.
Kendisini tanıyanların anlattığına nazaran ABD’nin başşehri Washington DC’de varlıklı bir ailenin kibar fakat içine kapanık çocuğu olarak büyüdü.
Ailesi Yan meskende yaşayan Amel insanı Richard Fuisz, Holmes’un üzerinde başarılı olması için Aka bir baskının bulunduğunu iddia ediyor.
Fuisz’un BBC’ye anlattığına nazaran bürokrat olan Holmes’un ebeveynleri, “statüye Fazla Aka bir Ehemmiyet veriyor ve sağlam temaslar için” yaşıyordu.
Büyük büyükbabası da ABD’nin ekmek dalını değiştiren Fleischmann’s Yeast şirketinin kurucusuydu.
9 yaşında Holmes babasına yazdığı mektupta, “hayatında yapmak istediği şeyin kimsenin bilmediği yeni bir şeyi keşfetmek olduğunu” yazmıştı.
Stanford Üniversitesi’nde klinik farmakoloji alanında uzman olan Phyllis Gardner, Holmes’un üniversitede okuduğu yıllarda bulduğu deri bandı fikrinin işe yaramayacağını söylemişti.
BBC’ye konuşan Gardner, “Kendi zekasına inanılmaz güveniyordu. Benim uzmanlığımla ilgilenmiyordu ve bu sahiden can sıkıcıydı” dedi.
Holmes, Theranos’u kurduğu Vakit ise Aka ve kuvvetli isimler şirketlerin mali kayıtlarına bakmaksızın yatırım yaptı.
Büyük isimlerden aldığı bu dayanak Holmes’un hem saygınlığını hem de kayıtsızlığını körükledi.
Bu Yıl bir çocuğu dünyaya geldi
Harvard Tıp Okulu’nun eski dekanı Dr. Jeffrey Flier, “Kendisine Fazla güveniyordu. Şirketin teknolojisiyle ilgili sorular sorduğum Vakit anlamış üzere görünmedi. Bu bana biraz Tuhaf geldi ancak bir sahtekarlık olduğunu düşünmemiştim” dedi.
Flier, daha sonradan pişman olsa da Holmes’u okulun istişare şurasına iç etti.
Skandal patladıktan sonra Holmes bu vazifesinden alındı.
2015 yılında Theranos’un içinden bir ismin şirketin önde gelen Edison ismindeki test aygıtıyla ilgili tasalarını lisana getirmesinin akabinde Wall Street Journal gazetesinin ifşa serisiyle skandal ortaya çıktı.
Gazetenin ortaya çıkardıklarına nazaran şirketin sonuçları güvenilmezdi ve test sürecinde öteki ticari şirketlerin piyasadaki aygıtları kullanılıyordu.
Bunun üzerine davalar açıldı, şirketin ortakları bağlarını kesti ve 2016’da resmi olarak Holmes’un kanla ilgili çalışmalarda yer alması yasaklandı.
2018’de şirketin kapatılmasından sonra Holmes, Balwani ile tutuklandı.
2019’da kefaletle özgür bırakılan Holmes, 27 yaşındaki Evans otel kümesinin veliahtı William Billy Evans ile evlendi.
Bu Yıl ise çiftin bir çocuğu dünyaya geldi.
Holmes’un bir çocuğunun olmasının heyetin kararını değiştirebileceği öne sürülmüştü lakin o denli olmadı.
Holmes, baştan sonra birinci öyküsüne bağlı kalması ve değişmediğini gösteren bir imaj çizmesiyle kendisini tanıyanları şaşırtmıştı.
Yorum Yok