Fehmi Koru*
Televizyonlardaki münakaşa programlarında tanınır hale gelen bir yorumcu, kâfi sayıda insan kendisi için imza verip cumhurbaşkanlığı adayı olmasını sağlarsa kabul edip etmeyeceği sorulduğunda, “Elbette, neden olmayayım” yanıtını vermiş.
Doğal bir karşılık, sahiden de makam için gereken koşullara sahipse neden olmasın?
Günümüzde beşerler, diğerleri yadırgasa bile, kendilerini muhakkak makamlara layık görebiliyorlar, ben işte bunu doğal buluyorum. Muhtemelen kamuoyunda isimleri Namzet olarak geçenlerle kendilerini mukayese ediyor o beşerler ve kelamı edilen vazifesi daha uygun yapabilecekleri kanaatine varıyorlar.
Başkaları da onlara bakıp içlerinden “Neden ben olmayayım?” fikrini geçiriyorlarsa ona da şaşırmam.
Bugün, 26 Ocak 2023, ‘6’lı masa’ diye de anılan millet İttifakı’nı oluşturan altı partinin önderleri tekrar bir ortaya istikbal ve işin başından beri “Seçim tarihi belirli olsun, ondan sonra” diye erteleyegeldikleri cumhurbaşkanı adayı konusunu görüşecekler.
Çoğu şahıs onlardan artık adaylarını açıklamalarını bekliyor; lakin rivayet odur ki, Namzet ismi açıklamakta Yeniden Çabuk etmek niyetinde değillermiş. Bugünkü buluşmalarında Namzet belirleme yöntemini konuşacaklar, İsim açıklamayı ise ortak bir mitinge bırakacaklarmış…
İster bugün açıklasınlar, ister daha sonra, durum değişmiyor, sonuçta belirlenecek İsim o masada buluşan altı kişinin tercihi olacak.
Arkalarında şu kadar oy ve Meclis’te partilerine mensup azımsanmayacak sayıda Milletvekili bulunduğunu ben de biliyorum. Lakin Yeniden de hem o partilerin oy verenleri, hem partilerinin Yönetim kademelerinde bulunanlar ile parti örgütleri ve partili milletvekilleri Namzet belirleme süreci içerisinde yer almış değiller.
Dün CHP’nin büyükşehir belediye liderleri başkanlarının başkanlığında toplandı; orada liderler kendisinin adaylığına dayanak manasına istikbal yazılı bir beyanda bulunma dileklerini lisana getirdiklerinde, Kemal Kılıçdaroğlu, yanlış anlaşılacağı gerekçesiyle, bunu yanlışsız bulmadığını söylemiş…
Olur ya, ‘6’lı masa’da buluşan önderler alınır diye düşünmüş olabilir.
Rakibi Bahçeli belirledi
Cumhur İttifakı adayı epeydir belirli.
Önce, iktidarın Ufak ortağının önderi Devlet Bahçeli, “Aday aşikâr, karar kesin” sloganı eşliğinde “Bizim adayımız Tayyip Erdoğan” açıklamasında bulundu.
Bununla da yetinmedi, birinci açıklamasından sonra Aka kentlerin ilan panolarından da duyurarak, pek Fazla kentte “Aday muhakkak, karar kesin” mitingleri de düzenledi MHP ve önderi her birinde Tayyip Erdoğan’ın ismini kendi adayları olarak pek Fazla Sefer andı.
Neden sonra, Beyaz Parti’den de Erdoğan’ın Namzet olacağı duyuruldu.
Halbuki daha birkaç Yıl Evvel üzerinde oynanan anayasada, iki sefer seçilmiş birinin TBMM tarafından erken seçime gidilmediği takdirde üçüncü Defa Namzet olamayacağı yazdığını, en Fazla siyasalların bilmesi gerekiyor.
MHP’nin “Aday muhakkak, karar kesin” çıkışı Beyaz Parti’yi anayasayı delme teşebbüsüne sevk edecek gibi…
Seçim tarihi erkene alınacak fakat TBMM tarafından değil, Cumhurbaşkanı kararıyla…
Kararı Cumhurbaşkanı aldığında anayasal Mani ortadan kalkmıyor halbuki.
Millet İttifakı adayını belirlemede millet neden yok?
Beni bu yazıyı yazmaya yönlendiren, adaylık konusunun bu tarafı ve Cumhur İttifakı’ndan kimin Namzet olacağı değil; zihnim daha Çok millet İttifakı adayının belirlenmesi sürecinin tuhaflığıyla meşgul.
Sonuçta adayın altı şahıs tarafından belirlenecek olmasıyla…
Cumhurbaşkanı üzere ülkenin birliği ve dirliğini temsil edecek, Özellikle de nihayet anayasa ve sistem değişikliği akabinde tanınan fevkalâde geniş yetkilerle donanmış bir makama seçilmesi için halkın oyuna sunulacak bir kişinin, yalnızca altı kişinin tercihiyle belirlenecek olması tuhafıma gidiyor.
Eski sistemde hiç değilse TBMM’de milletvekillerinin üçte ikisinin el kaldırmasıyla seçiliyordu Cumhurbaşkanı; partiler adaylarını belirlerken kendileri dışındaki partilerin birtakım milletvekillerinden de oy alabilecek birini Namzet olarak belirleme gereksinimi duyuyorlardı.
ABD’de reis çetin bir Namzet belirleme süreci sonunda seçiliyor. Kendisine güvenen herkes Namzet olabiliyor. Adaylardan öne çıkanlar kuralları Fazla evvelden belirlenmiş münakaşa programlarında yarışıyor. önce partiler kendi adaylarını tartıştırıyor; onun sonucunda belirlenen reis ve reis yardımcısı adayları, bu sefer rakip partilerin adaylarıyla münakaşa programlarında yarışıyorlar.
Partililer ve seçmenler süreçte yer aldıkları için tatmin hissi duyabiliyorlar.
İngiltere’de ismi birkaç skandala karıştığı için Boris Johnson başbakanlıktan istifa etti ve yenisini seçmeleri gerekti. nihayet seçimde en Çok oyu Meydan parti içerisinden biri olacaktı başbakan, lakin kim? “Ben adayım” diye ortaya atılanlar TV’den de yayınlanan Aleni oturumlarda, partilerinin yetkililerinin önünde, o makama kendilerini niye layık gördüklerini, seçilirlerse uygulayacakları programları açıkladılar; sonuncu karar partinin kayıtlı üyeleri tarafından verildi.
Yanlış birini seçtikleri 40 gün içerisinde aşikâr oldu, Yeniden birebir süreçle bir diğerini başbakan seçtiler.
İktidarın karşısında millet İttifakı blokunu oluşturan altı parti, daha birinci masa buluşmalarında, kendilerini rakiplerinden farklı bir manzaraya kavuşturacak misal bir metot belirleyebilirlerdi.
Gizli kapaklı olmayan, Aleni ve kamuoyu önünde yürütülen bir süreçle adaylarını belirleyebilirlerdi pekala. “Ben adayım” tezinde olan herkes bugüne kadar kendilerini Müsait ortamlarda tanıtma imkanı bulur, öne çıkan Namzet adayları TV ekranlarında tartıştırılır, partilerin yetkili organlarından oluşturulan geniş kapsamlı bir heyet en son kararı verebilirdi.
Tek kişinin belirlediği adaya karşı geniş bir ittifakın tercihiyle belirlenen rakip aday…
O fırsat kaçırıldı.
Ancak adaylarını hangi ölçüleri kullanarak belirlediklerini kamuoyuyla paylaşma ve böylelikle seçmenlerin oylarını daha sağlıklı kullanmalarını sağlama imkanı hala var.
Canlı yayınla millet sürece iç edilebilir
Konuyu ele alacakları -adayın ismini belirleyecekleri- toplantılarını canlı yayınlayabilirler.
CHP önderi Kılıçdaroğlu partisinin adayı, bunu biliyoruz. YETERLİ Parti’nin ‘seçilebilir biri olsun’ ölçüsünden de haberdarız. Ali Babacan’ın Namzet gösterilse ve seçilse o misyonu en düzgün biçimde yerine getirebileceğini duyurduğu da herkesin malumu. Partilerin içinde ve dışında makama layık görülen öbürleri da var.
Altı lider ortak adayda birleşecekler herhalde, Lakin o noktaya nasıl gelecekler?
Ben bir seçmen olarak, sadece ilan edilecek ve oyumu vermem istenecek kişinin kim olduğunu merak etmekle kalmıyorum, ondan daha fazla, o kişinin neden adaylığa layık görüldüğünü bilmek istiyorum.
Demokrasi değil mi bu ülke? Öyleyse bunu istemek de benim en doğal hakkım.
*Bu yazma fehmikoru.com adresinden motamot alınmıştır.
Yorum Yok