Daniel Mann & Marita Moloney
İnsan faaliyetlerinin global ısınmaya neden olduğunun kanıtlanmasında Kıymetli rol oynayan Fransız buzul bilimci Claude Lorius, 91 yaşında hayatını kaybetti. Lorius’un Salı günü Fransa’nın Burgundy bölgesinde ömrünü yitirdiği açıklandı.
Buzul biliminin öncülerinden olan Lorius, ömrü boyunca Grönland ve Antarktika’yı 22 Kez ziyaret etti.
1965 yılında Antarktika’daki keşif seyahati sırasında içeceğindeki buz küplerine bakarken insan faaliyetlerinin Dünya’yı nasıl ısıttığını keşfetti.
Lorius, Fransa’da Besançon Üniversitesi’nde eğitimine devam ederken erkek kardeşi üzere futbolcu olmanın hayallerini kuruyordu.
Ta ki 23 yaşındayken bir gün üniversite yerleşkesinde “Uluslararası Jeofizik Yılı için düzenlenen bilimsel seyahatlere katılmak için genç araştırmacılar aranıyor” yazılı bir ilanı görene kadar.
Hayatını değiştiren bu davetle o gün şimdi dar bir Meydan olan buzul bilimine adım atan Lorius, bundan 60 Yıl sonra verdiği bir röportajda, “Tek düşünebildiğim macera olasılığıydı.” diyecekti.
1955’te iç olduğu birinci Antarktika seyahatinde sıcaklıkların -40 santigrat dereceye kadar düştüğünü gördü.
Buna Karşın Lorius yanındaki iki şahısla Birlikte buzul kıtada iki Yıl yaşadı, sonlu stok ve arızalı bir radyoyla hayatta kalmayı başardı.
Kıtaya yaptığı her kutup seyahatinde Antarktika’nın gizemlerinden daha Fazla etkilendi.
Lorius 1965 yılında kıtadan buz örneklerini toplayıp viski kadehine bırakarak bir keşif yaptı.
Yarım asır sonra o günü şöyle anlattı:
“Bir akşam buzulda derin sondaj çalışması yaptıktan sonra karavanımıza döndük ve içtiğimiz viskiye derinlerden getirdiğimiz geçmiş periyotlarda oluşmuş buz küplerini koyduk.
“Bardaklarımızdaki hava kabarcıklarını görünce, bunların buzda hapsolmuş atmosfer örnekleri olduğu fikrine vardım.”
Loruis mesleğine başlarken 2 Yıl boyunca Antarktika’da izole bir hayat yaşadı.
Buzulda sıkışmış havayı tahlil etmenin bilimsel potansiyelini ayrım eden Loruis, buz çekirdeklerini incelemeye karar verdi. Buz çekirdekleri, buzdan çıkarılan ve donmuş Vakit kapsülleri vazifesi gören numunelere verilen isim.
Lorius, buzu delerek ilerlerken bugünden geçmişe yanlışsız ilerledi ve “ilk Buz Dönemi’ne ilişkin buzlara” ulaştı.
Buzda hapsolmuş hava kabarcıklarıyla ilgili araştırması 1987’de yayımlandı.
Araştırması, devirden periyoda az ölçüde değişiklik gösteren atmosferdeki karbondioksit oranının Sanayi Devrimi’ndan sonra birdebire yükselişe geçtiğini ve sıcaklıkları artırdığını gösterdi.
Lorius’un kendisine milletlerarası Şöhret kazandıran ve buzul biliminde çığır açan çalışması, ilim insanlarının 160 bin yıllık buzul kayıtlarını incelemesinin önünü açtı.
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (CNRS), çalışmanın global ısınmanın insan faaliyetlerinden kaynaklandığı konusunda “şüpheye yer bırakmadığını” söyledi.
Loruis bu Değerli buluştan sonra iklim değişikliği alanında öncü isimlerden biri oldu ve 1988’de Birleşmiş Milletler Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin birinci uzmanı oldu.
2002 yılında meslektaşı Jean Jouzel ile Bir arada CNRS altın madalyasını aldı.
“Ekolojinin Nobel Ödülü” olarak anılan Mavi Gezegen Ödülü’nü Meydan Biricik Fransız ilim insanı oldu.
Yorum Yok