Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs Personel Bayramı’nın Taksim Meydanı’nda kutlanmasına müsaade verilmemesi, buna Karşın sivil cemiyet örgütlerinin burada hareket yapmaya çalışması konusunda kritik bir karara imza attı. Mahkeme, valiliğin yasaklamasına Karşın alana çıkmaya çalışan ve barışçıl aksiyon yapmak isteyenlere yönelik ölçüsüz polis müdahalesini toplanma hakkına müdahale saydı. Kararda, devletin barışçıl hareketlere sabır göstermesi gerektiği belirtilirken, topluluk içinde şiddet aksiyonu yapanlar olsa bile bu münasebetle barışçıl aksiyon yapanlara müdahale edilemeyeceği vurgulandı. Yüksek Mahkeme, 2013’te, müsaade verilmemesine Karşın alana çıkmak isteyen kümelere yönelik müdahale sırasında başından gaz fişeği ile vurulan Dilan Alp’e yönelik bu aksiyonu de “eziyet” saydı. Alp’i başından vuran Emniyet görevlisinin tespit edilememesini ve soruşturmanın zamanaşımına girmesini de ihlal sayan AYM, polisin, gaz fişeği kullanımı konusunda ateşli silahlar için belirlenmiş kurallara tabi olduğunu da vurguladı. Karara nazaran, başından vurulan ve kafatasında çatlaklar, doku hasarı oluşan Dilan Alp’e 87 bin lira tazminat ödenecek.
Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs yaklaşırken, 2013’teki 1 Mayıs olayları ile ilgili emsal niteliğinde kritik bir karara imza attı. Polise yönelik rastgele bir hareketi olmamasına Karşın gaz fişeği ile başından vurularak hayati tehlike yaşayan Dilan Alp’in avukatı Gülizar Tuncer tarafından yapılan başvuruyu karara bağlayan AYM, müsaade verilmeyen bir alanda bile olsa barışçıl biçimde toplanma hakkının engellenmesinin tazminat nedeni olduğunu karar altına aldı.
Valilik müsaade vermedi, polis başından vurdu
Anayasa Mahkemesi İkinci Kısım tarafından verilen karara nazaran, 2013’te, İstanbul Valiliği, 1 Mayıs’ın Taksim’de kutlanmasını yasakladı. Buna karşılık TÜRK-İŞ Konfederasyonu ile birçok sendika ve sivil cemiyet kuruluşu 1 Mayıs’ın Taksim Meydanı’nda kutlanacağını kamuoyuna bildirdi. Valilik yasağına Karşın birçok Küme alana girmeye çalıştı ve bu nedenle olaylar yaşandı. Taksim’e çıkmaya çalışan Dilan Alp, olaylar sırasında gaz kapsülü ile başından vurularak ağır biçimde yaralandı. Kafatasında kırıklar ve beyin doku hasarı oluşan Alp için, “Yaşamının tehlikeye girdiği” tarafında rapor verildi.
Silahı ateşleyeni gizlediler
Alp, tedavi gördükten sonra Başbakan, İçişleri Bakanı, İstanbul Valisi, İstanbul Vilayet güvenlik Müdürü ve direkt hareketi gerçekleştiren kolluk vazifelileri hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurdu.
Savcılık, kabahat duyurusunu, tıpkı gün yaşanan öteki olayların belgesi ile birleştirdi. Politikler, vali ve kolluk amirleri hakkındaki belgeyi ise ayırdı. Lakin üç Yıl sonra bu Kez kabahat duyurusu da anne belgeden ayrılarak farklı soruşturma başlatıldı.
Savcılık, İstanbul Emniyeti’nden Hadise günü misyon yapan ve Alp’i vuran polisin isimlerini istedi. Emniyetten gaz tabancasını kullanan kişinin tespit edilemediği, Hadise günü polisin misyonunu yaptığı cevabı geldi.
Alp’i suçladılar
Emniyet, bununla da yetinmeyerek Alp’in polise taş, molotof ve bilye atan kümenin içerisinde olduğunu bildirdi. Buna Delil olarak da yalnızca yüzü maskeli birinin fotoğrafı bulunduğuna yönelik raporu gösterdi. Lakin savcılığın Alp hakkında açtığı soruşturma takipsizlikle sonuçlandı.
Kask numarası var, İsim yok
Savcılığın Gerekli araştırmaların yapılarak isimlerin bildirilmesi ısrarına Karşın emniyet, bölgede bu silahı kullanmakla vazifeli güvenlik mensubu olmadığı karşılığını verdi. Bunun üzerine savcılık Hadise günü bölgede misyonlu polislerin tabirini aldı lakin tamamı olayı görmedikleri istikametinde Anlatım verdi. Jandarma Kriminal Dairesi de kendisine iletilen imajlar üzerinden silahı ateşleyeni bulamadığını bildirdi.
Olay yerindeki polisler kask numaraları üzerinden tespit edilmek istendi lakin bu Sefer de emniyetten hangi polisin hangi kask numarasını taşıdığına yönelik liste gönderilmedi.
Zamanaşımına girdi
Bunun üzerine 16 polis hakkında takipsizlik veren savcılık, belgeyi, “daimi arama” kararı vererek rafa kaldırdı. Soruşturma, bir müddet sonra zamanaşımına girdi. Savcılık, “daimi arama” kararına Karşın zamanaşımına kadar bir Öbür süreç de yapmadı.
Tazminat davası sürüyor
Alp’in açtığı tazminat davasında ise istinaf mahkemesi 100 bin TL manevi, 25 bin TL maddi tazminat ödenmesine hükmetti lakin bu dava şimdi Kesin karara bağlanmadı. halk Denetçiliği Kurumu da polislerin hareketinin hak ihlali niteliğinde olduğuna hükmetti.
“Silahtan farkı yok” kararı
Olayı pahalandıran AYM, kararında, gaz silahlarının kullanımı konusunda kritik bir yorum yaptı. Bu silahların, ateşli silahlardan farkının olmadığını ve ölçülü biçimde kullanılması gerektiğini belirten AYM, “Güç kullanımının Anayasa’nın 17. hususuna nazaran Öbür bir devanın kalmadığı Mecbur bir durumda ve ölçülü bir halde gerçekleştiğinin soruşturma makamlarınca resen ortaya konulması gerekmektedir. Bu çerçevede kolluk vazifelilerinin hareketlerinin yanında kendilerine Müsait talimatın verilip verilmediğinin, gaz fişeği atışı için kullanılan silahlar konusunda bu bireylerin kâfi eğitim alıp almadığının ve mümkün riskleri önlemek ismine Tedbir almakta ihmalleri bulunup bulunmadığının da incelenmesi gerekmektedir” yorumunu yaptı.
Eziyet yasağı ihlal edildi
Vurulan Dilan Alp’in şiddet hareketinin saptanamadığına işaret eden AYM, bu türlü bir durumda Güç kullanımının kaçınılmaz olduğu tarafında tespit yapılamayacağını vurguladı. Fakat Alp’in başından vurulmasının kolluğun orantısız Sıkıntı kullanarak müracaatçının yaralanmasına Sebep olduğunu ortaya koyduğu kaydedildi. Anayasadaki “eziyet yasağının” ihlal edildiği Anlatım edildi.
“Kimliklerin tespiti gerekirdi”
Kararda, polislerin kimliğinin tespit edilememesi de hak ihlali sayıldı ve belgeyi rafa kaldıran ve zamanaşımına girmesine neden olan savcılık eleştirildi.
İzinsiz de olsa barışçıl gösteri
Kararda, müsaadesiz biçimde yapılsa bile barışçıl aksiyonlara müdahale konusunda sonluluklar bulunduğuna işaret edilerek, şöyle denildi:
“Başvurucunun barışçıl olmadığı rastgele bir hareketinin olduğu ileri sürülmediğinden müracaatçının yaralanmasına neden olacak halde fiziki müdahalede bulunulması ve böylece şova nihayet verilmesi toplanma hakkına yönelik bir müdahale olarak kabul edilmelidir. Hasebiyle toplantı hakkının maksadı, şiddete başvurmayan ve fikirlerini barışçıl bir formda ortaya koyan bireylerin haklarının korunmasıdır. Demokratik bir toplumda, barışçıl usullerle fikirlerini savunanlara toplantı özgürlüğü ve öteki yasal araçlarla kendilerini Anlatım edebilme imkânı verilmelidir. Barışçıl gayelerle bir ortaya gelmiş bireylerin toplantı hakkını kullanırken halk sistemi açısından tehlike oluşturmayan ve şiddet içermeyen davranışlarına devletin sabır ve müsamaha göstermesi çoğulcu demokrasinin gereğidir. Toplantı yahut şov yürüyüşüne katılanların bir kısmının şiddete başvurmaları başkaları açısından bu hakka müdahaleyi legal kılmaz.”
87 bin lira tazminat
Kararda, Alp’in açtığı tazminat davası sürdüğü için bu mevzuda ayrıyeten bu etapta karar verilemeyeceği lakin toplanma hakkının ihlal edilmesine nedeniyle kendisine 87 bin 750 lira lira tazminat ödenmesi gerektiği vurgulandı.
Yorum Yok