HABER-ANALİZ
Dünya basını ve başşehirlerinin de yakından takip ettiği 14 Mayıs Milletvekili ve Cumhurbaşkanı seçimlerine 3 gün kala millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu‘nun Rusya’ya yönelik Misli çıkışı gündem yarattı.
Kılıçdaroğlu’nun Twitter üzerinden Türkçe ve Rusça olarak yayımladığı açıklamada, “Sevgili Rus Dostlarımız, Dün bu ülkede ortaya saçılan montajlar, kumpaslar, Deep Fake içerikler, kasetlerin ardında siz varsınız. Şayet 15 Mayıs sonrası dostluğumuzun devamını istiyorsanız, elinizi Türk’ün devletinden çekin. Biz hala işbirlikten ve dostluktan yanayız” sözlerine yer verildi.
Kılıçdaroğlu’nun yaptığı İzah birinci başta Hariç siyasete yönelik üzere gözükse de, “Elinizi Türk’ün devletinden çekin” üzere diplomaside alışılmışın dışında sertlikte bir ifadelendirme kullanılması, millet İttifakı adayının iletisinin yüklü olarak İç siyasete yönelik olabileceğini gösteriyor.
Millet İttifakı adayının kullandığı sözler, iletinin yalnızca Rusya’ya değil, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu‘ya da yönelik olabileceği yorumlarına Sebep oldu.
Kılıçdaroğlu, bildirisinde direkt olarak bir görüntüye atıfta bulunmasa da, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 7 Mayıs’ta gerçekleştirdiği AKP İstanbul mitinginde, PKK önderi Murat Karayılan‘ın CHP’nin kampanya reklamına montajlandığı bir imaja yer verilmişti. Kalabalığa gösterilen montajlı görüntüde Kılıçdaroğlu’nun akabinde Karayılan “Haydi” reklam sinemasının bir parçasıymış üzere gösteriliyordu.
Kılıçdaroğlu’nun yaptığı açıklama, “CHP başkanı, ilerleyen günlerde iktidara yakın medya aracılığıyla yeni bir kurgu görüntü yayınlanacağına yahut karalama kampanyası yapılacağına dair istihbarat mı aldı?” sorularına yol açtı. Kılıçdaroğlu’nun açıklamasının akabinde, millet İttifakı adayının bu Cin bir kampanyaya karşı “ön alma” hazırlığında olabileceği yorumları yapıldı.
CHP Küme Başkanvekili Engin Özkoç, 10 Mayıs’ta Kamu TV’ye yaptığı açıklamalarda Kılıçdaroğlu ile ilgili yeni bir ‘deep fake’ teşebbüsünde bulunacağına dair ihbar aldığını ve Kılıçdaroğlu’nun sesinin taklit edilerek PKK terör örgütü ile ilişkilendireceklerini söyledi.
İlerleyen günlerde Kılıçdaroğlu’nun ağzındanmış üzere kendisine ve ittifakına oy kaybettirecek ‘deep fake’ tekniğiyle hazırlanmış bir siyasi konuşmanın toplumsal medyada yayılabileceği de konuşulan ihtimaller ortasında.
Kılıçdaroğlu, kendisini amaç Meydan mümkün bir plana işaret ediyorsa, bu çıkışı yaparken hangi bilgi ve/veya bulgularla Rusya’ya da reaksiyon gösterdiği, süreçte Moskova’nın nasıl bir rolü olduğu, CHP başkanının neden Kesin sözlerle bir reaksiyon gösterdiği ve açıklamanın öteki millet İttifakı başkanlarının de bilgisi dahilinde yapılıp yapılmadığı şimdi bütün açıklığıyla bilinmiyor.
Kılıçdaroğlu da ayrıyeten 2 Mayıs’ta Twitter hesabından bir paylaşım yaparak Cumhurbaşkanlığı İrtibat Lideri Fahrettin Altun için “Cambridge Analytica’cılık oynamak kapasitenizi aşar” tabirini kullanmıştı. Cambridge Analytica skandalı 2018’de, 50 milyon Facebook kullanıcısına ilişkin dataların adapsız kullanıldığının ifşa olması ile patlak verdi. Şirketin, ABD’de Donald Trump’ın reis seçilmesinde ve İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkma (Brexit) süreçlerinde, seçmen davranışları üzerinde tesirli olduğu düşünülüyordu.
Kılıçdaroğlu’nun bildirisiyle, seçime mümkün bir müdahale durumunda Batı’nın dikkatini çekmek istemiş olabileceği de üzerinde durulan ihtimaller ortasında.
Kılıçdaroğlu’nun açıklamasını Rus analistler de anlamlandırmaya çalışıyor. Birçok Rus haber sitesi açıklamayı haberleştirirken, Rus medyasının yaygın kullandığı Telegram aplikasyonunda da “Türk muhalefeti Rusya’yla köprüleri yaktı” yorumu yapıldı.
Rusya’nın ABD’deki 2016 seçim sürecine yaptığı müdahale uzun müddet boyunca dünya gündeminde kalmış, Demokrat Namzet Hillary Clinton‘ın kaybetmesinde rol oynadığı yorumları yapılmıştı.
“Dün” vurgusu
Çarşamba günü, toplumsal medyada Memleket Partisi Muharrem İnce‘ye ilişkin olduğu sav edilen bir kaset paylaşıldı. İnce, perşembe günü montaj olduğunu belirttiği imajlara Misli reaksiyon gösterdikten sonra Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekildi.
Rusya ve Ankara ortasında seçim sathı mailinde ağır temas
Kılıçdaroğlu’nun iletisi, birinci bakışta Hariç siyasete yönelik üzere gözükse de, yalnızca Rusya’ya verilmiş bir göz dağı olarak algılanmak için Fazla Misli ifadelendirilmiş. Lakin Rusya, nihayet aylarda Türkiye bir seçim sathı mailine girse de AKP’ye “siyasi puanlar” kazandıracak adımlar atmaktan kaçırmadı.
Rusya’nın seçime kısa mühlet kala Ankara olarak kurduğu siyasi temaslar da dikkat çekti. Klâsik olarak bir ülkede seçim yaklaşırken yakın olduğu ülkeler seçim sonuçlarına ve demokratik süreci tesir etmemek ismine resmi ziyaretlerden kaçınırken, Rusya alışılmışın dışında adımlar attı.
Rusya, seçime 4 gün kala 10 Mayıs’ta Rusya-Türkiye-İran ve Suriye ortasında yapılan dışişleri bakanları toplantısına Moskova’da konut sahipliği yaptı. Bu toplantıda Türkiye ve Suriye dışişleri bakanları 2011’den bu yana birinci Defa Bir arada fotoğraf verdi.
14 Mayıs’ta gerçekleşecek potansiyel bir iktidar değişikliğinde, bu toplantıda alınan kararları devam ettirip ettirmemek yeni iktidarın inisiyatifinde olacak. Toplantının tarihi, AKP iktidarının seçime kısa mühlet kala bir diplomatik zafer aradığı yorumlarına Sebep oldu. Öte yandan Şam, daha Evvel seçimlerden Evvel Önemli olağanlaşma adımları atma taraftarı olmadıklarının sinyallerini vermişti.
Yine 10 Mayıs’ta, Reuters’a konuşan iki kaynak, Türkiye’nin Rusya’ya yapılacak 600 milyon dolarlık doğal gaz ödemesini 2024’e kadar ertelediğini açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov 7 Nisan’da Türkiye’yi ziyaret etmiş, 27 Nisan’da da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) Birinci Nükleer Yakıt Getirme Töreni’nde imajlı irtibat ile açıklamalarda bulunmuştu.
Kılıçdaroğlu’nun WSJ söyleşisi
Kılıçdaroğlu, bu hafta Wall Street Journal’da yayımlanan söyleşisinde de Rusya’ya yönelik iletiler vermişti.
Kılıçdaroğlu, 14 Mayıs seçimlerini kazanması durumunda Türkiye’yi NATO ve Batı’ya yakınlaştıracağını, Ankara’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlara uyacağını söyledi. Kılıçdaroğlu, açıklamasında yaptırımları “uygulayacağına” dair ise bir Anlatım kullanmadı.
AKP iktidarı, var durumda da Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmasa da, batı yaptırımlarını delmediğini ve delinmesine müsaade vermediğini söylüyor.
CHP Hariç Bağlantılardan Mesul genel reis Başdanışmanı Ünal Çeviköz, T24’e yaptığı değerlendirmede Kılıçdaroğlu’nun söyleşisindeki tabirlerin, CHP önderinin Rusya’ya yaklaşımında bir değişikliğe işaret etmediğini düşündüğünü söylemişti.
Yorum Yok