İkinci turda Cumhurbaşkanlığı seçimini hangi faktörler etkileyecek?

Erdoğan da Kılıçdaroğlu da iki haftalık kampanya sürecinde oylarını yüzde 50+1 düzeyine çıkarmaya çalışacak. Erdoğan, birinci çeşitteki süreksiz sonuçlara nazaran ikinci çeşitte oylarını koruyup üzerine yaklaşık yüzde 1 oy dayanağı sağlaması durumunda koltuğunu muhafazayı başaracak. Kılıçdaroğlu’nun ise Cumhurbaşkanı seçilmek için yaklaşık yüzde 5 oya daha gereksinimi olacak. 

İki Namzet için de yüzde 50+1’e ulaşmak için Türlü olasılıklar bulunuyor. 

Ata İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Sinan Oğan, birçok ankette yer verilen kestirimlerin üzerinde oy alarak yüzde 5,24’e ulaştı ve 14 Mayıs seçimlerinin en Aka sürprizlerinden birini yaptı. Oğan’ın 2 milyon 800 bini aşan oyu, teorik olarak firesiz biçimde iki adaydan birine yönelirse o isme seçimi kazandırabilir. Öte yandan, Oğan’ın ikinci cinste tabanının oy Eda davranışına ne kadar tesir edebileceği bir soru işareti. 

Erdoğan, Oğan’ın oylarının yüzde 0.7’sini koparırsa üçüncü Defa Cumhurbaşkanı seçilecek. Bu seçenekte, Kılıçdaroğlu’nun ise Oğan’ın yüzde 5.24 oyunun yaklaşık yüzde 5’ini, yani tamamına yakınını alması gerekecek. 

Oğan ikinci cinste Bazen destekleyeceği ile ilgili olarak Fox TV’de yaptığı açıklamada, “Bizim kurallarımızın koltuk pazarlığı olmadığını herkes biliyor. Bizim düz bir çizgimiz var. Biz ortaya prensiplerimiz koyduk. Anayası’nın birinci 4 hususu, 66. hususu, Türklük tarifinin değiştirilmesine yönelik teşebbüsler vardı. FETÖ, PKK, Hizbullah terör örgütüyle gayret, sığınmacıların gönderilmesi üzere ön koşullarımız var. Bizim istişarelerimiz olacak. Tabanımızla istişare edeceğiz ve en yanlışsız kararı vereceğiz. Şuraya yakınız, buraya yakınız deme talihim yok” dedi.

Oy sayımı yaklaşık yüzde 98 düzeyindeyken, 1 milyon 363 bin 143 oy geçersiz sayıldı. Bu oylardan ne kadarının protesto, ne kadarının seçmen kusuru kaynaklı olduğu bilinmiyor. İkinci tıpta bir adayın bu protesto yahut geçersiz oyları kendi lehine çevirmesi talihini artırabilir.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerine iştirak oranının yaklaşık yüzde 88 olduğu görülüyor. İkinci cinste iştirakin artması, seçim sonuçlarına direkt olarak tesir edebilir. Seçim gecesi itibariyle daha yüksek oranda bir iştirakin kimin lehine olacağına dair bir Oran bulunmuyor.

ABD’nin önde gelen yayınlarından New York Times, 6 Şubat sarsıntılarından etkilenen kimi depremzedelerin farklı vilayetlere taşındıktan sonra ikametgahlarını değiştiremediğini, bu sebeple de oy kullanamadıklarını belirtti. Lakin var sonuçlara nazaran bu oran, Biricik başına ikinci çeşidi bir adaya kazandıracak düzeyde görünmüyor. 

Öte yandan ikametgâhını taşımadığı için oy kullanamayanlar, hastalar, Türkiye’de bulunmayanlar da var. İkametgah adresinde bulunmayanlar, kayıtlı oldukları sandığa gitmedikleri sürece oy kullanamayacak.

Tepki için sandığa gitmeyen seçmenin boyutunu tespit ettikten sonra adaylar, kampanyalarının kalanında onları mobilize etmek için Türlü telaffuzlara yönelebilir.

Memleket Partisi genel Başkanı Muharrem İnce, 11 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilse de yüzde 0,43 oy aldı. Bu Oran 230 binden Çok oya tekabül ediyor. İnce’nin seçmenlerinin Aka kısmının, protesto için bu tarafta oy kullandığı öngörülebilir. (İnce adaylıktan çekilmeden Evvel Yurt dışında kullanılan oyların yüzde 70’i sayılmış ve 15 Mayıs sabahı itibarıyla bu oyların 11 bini İnce için kullanılmış durumda). 

İnce’nin genel Lideri olduğu Memleket Partisi, Milletvekili seçimlerinde yüzde 0.93 oy aldı. Bu oran, yaklaşık 500 bin oya tekabül ediyor. İnce’ye ve partisine oy veren seçmenler, her oyun Değerli olacağı 2. cinste millet İttifakı adayı Kılıçdaroğlu’na yönelebilir.

Türkiye, 14 Mayıs’ta cumhurbaşkanını seçemedikten sonra tekrar iki haftalık hızlandırılmış bir kampanya sürecine girecek. Cumhur İttifakı’nın,  geçici sonuçlara nazaran 322 Milletvekili kazanarak 600 üyeli TBMM’deki çoğunluğu muhafazası Erdoğan’ın 2. tıptaki kozlarından biri olacak. Erdoğan, balkon konuşmasında da vurguladığı üzere, ikinci Bölüm kampanyasında “istikrar” konusunu öne çıkaracak, birbirine Mani olacak bir Meclis ve Cumhurbaşkanı’nın Türkiye’yi yönetemeyeceği iletisini vererek parlamento çoğunluğunu Cumhur İttifakı’na veren seçmenden Cumhurbaşkanlığı’nı da kendisine vermesini isteyecek.
Kılıçdaroğlu ise “topal ördek” idaresi (parlamento çoğunluğu ve Cumhurbaşkanlığı’nın farklı ittifaklarda olması) ihtimaline Karşın halkı kendisine oy vermeye ikna etmeye çalışacak. 

Millet İttifakı, demoralize olan seçmeninin tamamını, seçimi ikinci cinste da Kılıçdaroğlu’na kazandırmak için sandığa taşımak durumunda.

Erdoğan, iktidarda olmanın da imkânlarıyla, 15 Mayıs seçimleri için agresif olarak değerlendirilebilecek bir taahhüt/vaat kampanyası yürüttü. Bu çerçevede yaşa takılanlar için emeklilik, konutlarda bir ay parasız / bir Yıl 25 metreküpe kadar parasız doğalgaz, minimum fiyatın 8 bin 500 liraya çıkarılması ve temmuzdan itibaren 10 bin liraya çıkarılabileceği iletileri, memur maaşları ve emekli aylıkları artışı, Hane kiralarına yüzde 25 artış sonu üzere kararlara imza attı.

Geniş seçmen kitlelerinin, Özellikle ekonomik bahislerdeki adımlardan etkilendiği biliniyor. İki haftalık kampanya sürecinde Erdoğan’ın yeni taahhütlerde, Kılıçdaroğlu’nun da yeni vaatlerde bulunması bekleniyor.