Alican Uludağ
Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu (TKK) Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi’nde geçen Yıl meydana gelen patlamada 43 personelin hayatını kaybetmesine ait açılan davada 23 sanık birinci Kez hâkim karşısına çıkacak. Amasra Taşkömürü İşletme Müessesi Müdürü’nün de sanığı olduğu davada ihmali olmakla suçlanan devrin TTK genel Müdürü ile yöneticileri hakkında ise şimdi soruşturma müsaadesi verilmedi. çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD ) üyesi Melike Polat, ihmaller zinciri sonucunda yaşanan maden patlamasında siyasi iktidarın da Mesul olduğunu kaydetti.
Türkiye’de 2014 yılında 301 madencinin hayatını kaybettiği Soma katliamı ve 18 personelin can verdiği Ermenek maden kazasının akabinde nihayet devirde yaşanan en Aka maden faciası Bartın’da geçen Yıl yaşandı. Amasra’da Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin bir kömür madeninde 14 Ekim 2022 tarihinde eksi 320 metrede yaşanan grizu patlaması ve akabinde çıkan yangında 43 Amele hayatını kaybetti, 10 Amele yaralandı.
23 şahsa dava açıldı
Bartın Cumhuriyet Başsavcılığı, kazaya ait sorumluluğu bulunduğu gerekçesiyle 23 şahıs hakkında dava açtı.
Davanın birinci duruşması 25 Nisan’da Bartın 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlayacak. İddianamede, tutuklu Amasra Kuruluş Müdürü Cihat Özdemir’in yanı Dizi İşletme Müdürü, İş Güvenliği ve Eğitim Başmühendisi ve Başmühendis hakkında ömrünü yitiren her madenci için “olası kast ile öldürme” cürmünden 25 yıla kadar mahpus isteniyor. Bu sanıklar hakkında ayrıyeten taammüden yaralama hatasında da ceza talep ediliyor. 4’ü tutuklu öteki 19 sanık ise “bilinçli taksirle aniden Çok kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma” cürmünden 22 Yıl 6’şar aya kadar mahpusla yargılanacak.
Amasra katliamında ihmaller neydi?
Peki, patlamaya giden süreçte yaşanan ihmaller neydi?
Davanın iddianamesine nazaran, maden kazası öncesinde sensörler 11 Sefer metan gazı düzeyinin kritik düzeyin üzerine çıktığına ait ikaz/alarm verdi. Fakat bu ikazlar, ciddiye alınmadı ve madende tahliye gerçekleşmedi. İddianameye nazaran, metan yükselmesi “sıradan bir Hadise gibi” karşılandı, dinamit patlama tekniğiyle kömür çıkarma sürecine devam edildi. Metan gazının oksijen ve ateşleyici ile tetiklendiğinde grizu patlamalarına yol açtı.
Havalandırma modernizasyonu yapılmadı
Maden içerisinde oluşan metan ünitesini temizleyecek vantilatörün yetersiz ve bozuk olması da iddianamede ayrıntılı anlatıldı. Buna nazaran, havalandırma tertibatının modernizasyonun 2015 yılında yapılması gerekiyordu. Bu bahiste kuruma ödenek fakat 2018 yılında tahsis edildi. kontrol raporlarında buna yönelik yapılan ikazlara Karşın ihale fakat 2021 yılında gerçekleştirildi. İhaleyi Meydan firma ise 180 gün içinde yapması gereken işe vaktinde başlamadı ve bu nedenle maden içinde biriken metan gazı patlamaya neden oldu. Savcıya nazaran madenin yöneticileri bu eksikliği biliyordu ve Gerekli havalandırma tertibatını almadı ve patlamaya sebebiyet verdi.
Ayrıca kömür içerisine sondaj süreci sırasında “güvenli mesafe” kuralının hiç sayılarak dinamit patlatması gerçekleştirildiği anlatıldı. Gaz izleme merkezinde yasal olarak 2 vazifeli bulunması gerekirken, Amasra’daki madende bir şahıs vardı.
İddianamede, kurumunun genel işleyişine bakıldığında, kural ihlallerinin yaygınlığı ve denetimsizliğin işletmede disiplinsizliğe neden olduğu, teknik donanım, dataların bilimsel olarak kıymetlendirilmesi, tahlili ile bilimsel odaklı anlayış yerine bu anlayıştan Irak ehil çırak deneyimi ile yönetildiği, var mevzuatın bu anlayışa nazaran esnetildiği/yok sayıldığı vurgulandı.
Vardiya listelerinde olmayanların yeraltında çalıştığına işaret edilen iddianamede, hayatını kaybeden 5 çalışanın farklı vardiya çalışanı olduğu örneği verildi.
Peki, Amasra katliamına ait sorumluluğu olduğu tez edilen Türkiye Taşkömürü İşletmeleri genel Müdürlüğü yetkilileriyle ilgili bir süreç yapıldı mı?
‘Siyasi iktidar da sorumlu’
Çağdaş Gazeteciler Derneği ismine davayı takip eden avukat Melike Polat, katliamda sorumluluğu bulunan TKK genel Müdürü, genel Müdür Yardımcıları ile Güç ve Çalışma Bakanlığı denetmenleri hakkında şuana kadar soruşturma müsaadesi verilmediğini kaydetti. Çalışma Bakanlığı denetmenleri hakkında istenen soruşturma müsaadesinin Olumsuz gelmesi üzerine Danıştay’da dava açıldığını belirten Polat, TKİ yöneticileri ve Güç Bakanlığı denetmenleri ile ilgili soruşturma müsaadesi süreci ise devam ettiğini kaydetti.
Söz konusu madenin “devlete ait” olduğuna işaret eden Polat, “Kâr emeli gütmeyen bir ocakta 43 emekçiyi katlettiler. Bunun sorumluları yalnızca TKK vazifelileri değil, siyasi iktidardır. Bu ocağın bu formda yönetilmesi bir tercihtir ve bu tercih sebebiyle bunlar da sorumlu. Bilhassa Güç Bakanı’nın yargılanması gerekiyor. Bu hususta da hata duyurusunda bulunduk” dedi.
Maden ocağında keşif yapılamadı
Bu ortada patlamanın akabinde yangınların sürmesi nedeniyle kapatılan maden ocağında şimdi bir keşif süreci yapılamadı. Mart ayında keşif için tekrar açılan ocakta yangının sürdüğü anlaşılınca maden yine kapatıldı. Bu nedenle birinci duruşma patlamanın olduğu yer görülmeden başlayacak ve avukatlar bunun Önemli eksiklik olduğu görüşünde.
Yorum Yok