Veronica Smink
BBC News Mundo, Arjantin
Arjantin’de Nisan ayında yıllık enflasyon yüzde109’a yükseldi. Güney Amerika ülkesinde milyonlarca şahıs Temel gereksinimlerini karşılayamıyor. BBC’nin konuştuğu Arjantinliler ülkede durumun ne kadar berbata gidebileceğini merak ediyor.
Yanina isimli Arjantinli için, geçim maliyetinin katlanarak arttığı bir yerde yaşamak yeni bir şey değil. başşehir Buenos Aires’te Amele sınıfının yaşadığı bir semtteki Ufak bakkal dükkanını 10 Yıl evvel, yıllık enflasyon yüzde 25’i açmışken açtı.
Enflasyon oranı o günden bu yana arttı lakin BBC’ye konuşan Yanina insanların o Vakit hala geçinebildiğini, hatta etrafındakileri ödüllendirebildiğini söylüyor. “İnsanların aldıkları her 10 eserden yalnızca dördüne Temel muhtaçlık denebilirdi” diyor.
Ancak 2018’den bu yana Arjantin’de yıllık enflasyon katlanarak arttı ve Nisan ayında 30 yıldır birinci Defa enflasyon oranı yüzde 100’ü aştı.
Döviz krizinin akabinde, rekor kuraklık da Arjantin’de tarım kesimini derinden etkiledi.
Arjantin hükümeti, Milletlerarası Nakit Fonu’nun (IMF) iki kurtarma paketinin şartı olarak, kemer sıkma tedbirleri uygulamaya zorlandı.
Bu durumun Yanina’nın müşterilerinin alışveriş alışkanlıklarını değiştirdiği kesin.
Yanina “Müşteriler şu anda yalnızca Gerekli şeyleri alıyorlar” diyor ve aslında onlar şanslı kesim.
Arjantin Ulusal İstatistik ve Nüfus Sayımı Enstitüsü’nün datalarına nazaran Mart ayı prestijiyle Arjantinlilerin yüzde 40’ı yoksulluk sonunun altında yaşıyor. 14 ıslak altı çocuklar ortasında bu Oran neredeyse yüzde 55.
Ekonomistler, yüksek enflasyon nedeniyle fakirlerin sayısının artmasını bekledikleri ikazında bulunuyor.
Enflasyon, Özellikle fakirleri orantısız halde Olumsuz etkiliyor. Yüksek enflasyonla en Fazla Besin fiyatları artıyor ve Fakir aileler Ufak bütçelelerinin daha Aka bir kısmını besine harcamak zorunda kalıyor.
Buna ek olarak, Arjantin’de çalışanların Değerli bir kısmı kayıt dışı iktisatta istihdam ediliyor. Yani maaşlı çalışanlar üzere gelirleri sendikalar, işletmeler ve hükümet ortasındaki mutabakatlarla, enflasyon oranında artmıyor.
Aynısı, Özellikle de Covid-19 pandemisinden sonra kayıt dışı halde çalışanlarla Birlikte Arjantin’deki Amel gücünün yarısını oluşturan esnaf için de geçerli.
Ancak bir yerde resmen istihdam edilmiş olmak da Arjantin’de Kıymetli bir müdafaa sağlamıyor. Görece düşük işssizlik oranına rağmen (Yüzde 6,3) maaşların pahası Değerli ölçüde azaldı.
Şu anda Arjantin’de minimum fiyat neredeyse aylık 350 dolar. Bu, Güney Amerika ülkeleri ortasında en düşük ikinci taban fiyat.
Ancak Arjantin’de Nisan ayında, iki çocuk ve Ebeveyn ile babadan oluşan bir ailenin Besin masrafı 829 doları buldu. Buna barınma masrafları iç değil.
Yanina’nın bakkalına, torununa bisküvi almaya giren 37 yaşındaki Cinthia, bir çocuk hastanesinde sekreterlik yaptığını ve sistemli bir işi olduğunu söylüyor. Lakin enflasyona nazaran ayarlanan kirayla başa çıkamadığı için Ebeveyn ve babasının yanına taşındığını anlatıyor.
Cinthia, “Ben kendi maaşımla başa çıkamadım. Ebeveyn ve babam kendi emeklilik maaşlarıyla geçinemiyorlardı” diyor.
Kaynaklarını birleştirmelerine rağmen artık her hafta sonu mangal yapamadıklarını, ailenin artık ayda bir Kez et yiyebildiğini söylüyor.
‘Çalışsan da yoksulsun’
Cinthia ayrıyeten, geldiğinde torununun en Fazla sevdiği şekerleri de Fazla değerli olduğu için alamadıklarını söylüyor:
“Arjantin’de daima enflasyon vardı fakat artık çalışsan da fakirsin.”
Cinthia ayrıyeten, fiyatlar süratle yükselirken, Besin alışverişinin ne kadar tutacağını iddia etmenin de imkansız bir hale geldiğini anlatıyor.
Cinthia, “Bu bisküviler için ne kadar ödeyeceğim konusunda bir fikrim yok. Fiyatı bugün tahminen dünden farklıdır” diyor.
Ancak izafî olarak düzgün maaş Meydan Arjantinliler bile geçinmekte zorlanıyor. hayat şartlarının zorlaşmasının yanı sıra, enflasyonun tetiklediği maaş artışları, halkın hükümet vergi dilimlerini değiştirmediği için daha Fazla vergi ödemesi manasına geliyor.
Bir havayolunda kargo müdürü olarak 30 Yıl çalıştıktan sonra, iki Yıl Evvel emekli olan 67 yaşındaki lojistik uzmanı Guillermo, çalışma hayatına Geri dönmüş. Bunu, hem kendisini hem de çocuklarını geçindirebilmek için yapmış.
Guilermo, Buenos Aires’in kuzeyindeki varlıklı Nordelta semtinin yakınlarındaki bir süpermarketteki sohbet sırasında, “Bu Yıl torunumun Okul fiyatını ödemeye başladım, zira Ebeveyn ve babası karşılayamıyordu. Okul fiyatı yalnızca dört ayda ikiye katlandı” diyor ve ekliyor:
“Puro içerdim fakat ithal ve fiyatı nedeniyle almayı bıraktım. Her gün 10’lu bir paket alıp, 300 peso (1,29 dolar) öderdim. Şimdiyse fiyatı 4200 peso (18,16 dolar) oldu. Artık alamam.”
Arjantin Pesosu’nun ABD Doları karşısındaki pahasının süratle azalması, ülkede artan enflasyonun bir öteki nedeni.
Fiyatları ABD dolarına bağlı ülke dışında tatil ya da yeni araba almak, neredeyse Güçlü Arjantinliler için bile yanına yaklaşılmaz şeyler.
33 yaşındaki psikolog ve iki çocuk annesi Jessica, “Arada yeni otomobil alırdık lakin artık Muhtemel değil. Artık ülke dışına gitmek yerine tatilimizi de Arjantin’de yapıyoruz” diyor.
Jessica Yine de kendisini “şanslı hissedenlerden”. Kendi işlerinin sahipleri olarak hem kendisi hem de eşi fiyatlarını artırıp, Ömür biçimlerini sürdürebiliyorlar.
Ancak hem Jessica hem de konuştuğumuz başkaları, Ekim ayında yapılacak başkanlık seçimleri yaklaşırken Arjantin’de ekonomik durumun daha da kötüleşeceğine inanıyor.
Cumhurbaşkanı Alberto Fernandez ile selefleri Mauricio Macri ve reis Yardımcısı Kristina Kirchner, yarışa katılmayacaklarını söyledi. Ülkede siyasi belirsizlik sürüyor.
Belirsizliğe rağmen Arjantinli seçmenler, birçok kişinin ömrüne vuruş indiren 1989-90 ve 2001-02 ekonomik krizlerinin bir benzerinin yaşanmaması için dua ediyor.
Yorum Yok