Asya Robins
6 Şubat Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin ikinci ayında resmi datalarla hayatını kaybedenlerin sayısı 50 bin 399’a yükseldi. Yaklaşık 2 milyon şahıs bölgeden farklı vilayetlere göç etti, kalan Çehre binlerce şahıs ise süreksiz barınma tesislerinde hayatlarını sürdürmeye çalışıyor.
Sağlık, süreksiz barınma şartları, yıkıntı kaldırma süreçleri, inşaat çalışmaları ve eğitim başlıkları altında bölgedeki nihayet durumu inceledik.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın Türkiye zelzele Kurtarma ve Yine Yapılandırma Değerlendirmesi raporuna nazaran 3,3 milyon şahıs zelzele bölgesinden ayrıldı.
Yaklaşık 2 milyon şahıs bölgede kurulan çadır ve konteyner kentlerde barınıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın zelzele bölgesini bir Yıl içinde yine inşa etme taahhüdünün akabinde yıkıntı kaldırma ile “ihya ve inşa” süreçleri de süratle sürüyor.
Süreci takip eden uzmanlar, önceliğin insanların sıhhatinin ve güvenliğinin korunması olduğunu söylüyor.
Verilerle zelzelenin ikinci ayı
- Can kaybı 50 bin 399
- Emniyet genel Müdürlüğü Asayiş Daire Lideri Vedat Mercan: Şimdi kimliklendirilemeyen şahıs sayısı 1297
- Aile ve sıhhat Bakanlığı: Kimliği tespit edilmeyen çocuk sayısı 23
- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu: 26 bin yıkılmış ve acil yıkılacak binanın 10 bininin yıkıntı kaldırma ve acil yıkım süreçleri tamamlandı
- Bölgede 250 bin çadır ve 50 bin konteyner kuruldu
Geçici barınma şartları ve sıhhat durumu
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 5 Nisan’da yaptığı açıklamada zelzele bölgesinde 250 bin çadırın ve 50 bin konteynerin kurulduğunu söyledi.
Soylu, kırsal bölgelerde konteyner kurulumunun 10-15 gün içinde başlayacağını ve Türkiye’ye Çin’den 65 bin “katlanılabilir konteyner” gönderildiğini belirtti.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) dün ikinci ay kıymetlendirme raporunu yayımladı.
Özellikle zelzele bölgesindeki süreksiz yerleşim alanlarının incelendiği raporda çocuklar, bayanlar, yaşlılar, mülteciler, LGBT bireyler ve ruhsal hastalığı olanlar üzere kimi kümelerin inançlı ve sağlıklı barınma hakkının önceliklendirilme gereksinimi tekrar vurgulanıyor.
Ancak çalışmaya nazaran süreksiz yerleşim alanlarında hala taban, ısınma ve sağlıklı suya erişim problemlerinin yanı sıra “mahremiyet, Emniyet ve sanitasyon” gibi Temel muhtaçlıklar karşılanmıyor.
Öte yandan birçok kişinin hala çadır beklediği, kimi şahısların çadır kentlere alınmadığı için seralarda yahut meskenlerinin önünde barakalarda kaldığı ve bu şahısların Mevcut olan çadır kentlerde tuvalet, banyo ve Besin üzere hizmetlere erişemediği söyleniyor.
Çadır kentlerde yangın tehlikesinin devam ettiğine dikkat çekilen raporda çıkan birtakım yangınlarda can kaybı yaşandığı söyleniyor.
Hatay’ın Kırıkhan ilçesinde üretimi devam eden 504 konuttan oluşan süreksiz afet konutlarının havadan görünümü
Kadın sıhhati ve salgın hastalıklar
TTB yetkilileri, süreksiz yerleşim alanlarında kalan bayanların güvenliğinin sağlanamadığını, şiddet ve taciz hadiseleri yaşandığını ve sıhhat durumundaki eksikliklere dikkat çekiyor.
BBC Türkçe‘ye konuşan TTB Merkez Kurulu Üyesi Dr. Haysiyet Naci Karahancı, afet durumlarında doğum oranlarında artış yaşandığını ve zelzele bölgesinde hala buna karşı Gerekli korunma düzeneklerinin, korunaklı alanların ve medikal dayanağın sağlanmadığını söylüyor.
Karahancı, “Kadınlar için ayrıyeten doğum Denetim hapları ve prezervatif üzere kendilerini koruyabilecekleri usuller Gerekli lakin bunlar sıhhat Bakanlığı tarafından desteklenmiyor. Biz devamlı bunları bulup bayan sıhhat ünitelerine iletme çabasındayız” diyor.
Salgın tehlikesini de yine vurgulayan Karahancı, çoklu Ömür alanlarında korunaklı bölgelerin yaratılması gerektiğini söylüyor.
“Biz uyuzla yeni yeni baş edebiliyoruz, bunun nedeni de sıhhat Bakanlığı’nın bu tarafta bir siyaseti olmaması. Bizim köy köy gönüllülerle gezip ilaç dağıtmamız, alınacak tedbirleri anlatmamızla oldu bu” diyen Karahancı şöyle devam ediyor:
“Sahada bütüncül bir aşılama programı da uygulanmıyor. Mülteci olup olmadığına bakılmaksızın bütün çocukların süratli bir takip düzeneğine alınıp aşılanmaları gerekir.”
TTB Şubat ayında zelzele bölgesindeki sıhhat çalışanlarının Temel gereksinimlerinin karşılanmadığını ve hak ihlallerinin olduğuna yönelik tasalarını lisana getirmişti.
Karahancı bu meselelerin devam ettiğini söylüyor:
“Sağlık çalışanlarının kalacak yeri yok. Defne Hastanesi’nde 10 sıhhat işçisi bir konteynerde kalıyor, olağanda bu konteynerlerin kapasitesi 4-6 kişidir. Yemekleri, temizlikleri düşünülmüyor. sıhhat dağıtmak için çalışanlar sıhhatsiz ve tükenmiş bir formda meskenlerine dönüyor.”
Önümüzdeki yaz aylarında sıcak havaların gelmesiyle çadır ve konteynerlerin kullanılamayacağını söyleyen Karahancı, bölgede kalıcı, korunaklı ve aile yapılarına Müsait alanların oluşturulması gerektiğini Anlatım ediyor.
Molozlar nereye atılıyor?
Depremlerde yıkılan binlerce binanın yıkıntı kaldırma çalışmaları sürüyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun nihayet açıklamasına nazaran zelzele bölgesinde 26 bin yıkılmış ve acil yıkılacak binanın 10 bininin yıkıntı kaldırma ve acil yıkım süreçleri tamamlandı.
Moloz yığınları ve çöpün nerelere döküldüğü ve cemiyet sıhhatine, yaban hayatın ve doğal etrafın korunmasına yönelik alınan önlemler konusunda hala Türlü uyuşmazlıklar yaşanıyor.
Uzmanlar molozların sulu tekniklerle toplanmasının ve depolanacak yerlerin Fazla düzgün seçilmesinin değerine dikkat çekiyor, cansız vücut muhtemelliğine karşı Fazla dikkatli olunması gerektiğini söylüyor.
77 ekoloji örgütünün bileşeni olduğu İklim Adaleti Koalisyonu (İAK) enkazların Hatay’da Altınözü ilçesinde zeytinliklerin olduğu alana ve Samandağ’da ise çadır kentin karşısına, deniz kenarına döküldüğünü duyurdu.
‘Çalıştırdıkları emekçiler tehlike altında’
Öte yandan binaların yıkılmasıyla ortaya çıkan ve yıkıntı kaldırma süreçleri sırasında ağırlaşan asbest üzere ziyanlı unsurların yarattığı sıhhat tehdidinin devam ettiği aktarılıyor.
TTB üyesi Karahancı, zelzele bölgesinde çalıştırılan bütün emekçilerin Fazla Aka tehlike altında olduğunu söylüyor:
“Eski yapıların çoğundaki altyapıda asbest toz kullanılmış olma riskini unutmamak lazım. Asbest, Fazla Ufak molekül yapısı nedeniyle rüzgarla Fazla süratli ilerleyebiliyor ve akciğerlerde ileri periyotta Önemli ve kalıcı hasar yaratabiliyor.”
Bölgede çalışanlara korunaklı maskeler verilmesi gerektiğini söyleyen Karahancı, “Sulu çalışma yapılmalı, muhakkak saatlerin üzerinde çalışma yapılmamalı, çalışanlar dönüşümlü çalıştırılmalı. Bu insanları muhafaza sorumluluğu iktidarda” diyor.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bu haberin yayımlanma vaktine kadar bu bahisteki sorularımızı yanıtlamadı.
Başlayan inşaat çalışmaları ne durumda?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zelzele bölgesinde bir Yıl içinde Ömür alanlarının yine inşa edileceğini söyledi.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 7 Mart’ta yaptığı açıklamada, Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Malatya, Adana ve Osmaniye’de ihale sürecinin tamamlandığını ve 21 bin 62 konutun üretimine başlandığını açıklamıştı.
İçişleri Bakanı Soylu daha sonra yeni yapılacak konutların yer seçiminin tamamlandığını ve temellerin atıldığını söyledi.
Soylu, AFAD’ın kırsaldaki konutların yer seçimini de Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bildirildiğini belirtti.
Bölgedeki inşaat süreci Toplu Hane Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) uyumunda yürütülüyor.
Alandaki inşaat faaliyetlerine ait aktüel bilgi almanın şu basamakta Güç olduğunu belirten TMMOB kent Plancıları Odası (ŞPO), sarsıntının akabinde 126 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle sadece taban etüdü, jeolojik etüt ve Hal planı ile inşaatların yapılmasının önünün açıldığını söylüyor.
ŞPO, bunun üzerine “Deprem yaşanan vilayetlerde Belde ve bölge planlama Uğraş alanının yok sayıldığı” gerekçesiyle imza kampanyası başlattı.
Kapsamlı rastgele bir tahlil yahut çalışmaya dayanmadan yeni yerleşim alanları için yer seçimleri yapıldığını ve on yıllar boyunca insanları etkileyecek kararların ivedilikle alındığını öne süren ŞPO, “Planlamayı reddeden, bilimsel gerekliliklerden mahrum ilerleyen bu sürece itiraz ediyoruz” diyor.
Bir TV yayınına katılan ŞPO Yönetim Heyeti Üyesi Zafer Mutluer, “Kentler komplikedir, kentin Tüm gereksinimleriyle Bir arada planlama yapılması lazım. Ayrıyeten zelzele bölgelerinde farklı alanların farklı özellikleri var. mesela Antakya’nın tarihi, kültürel bir yanı da var. Derinleşmiş bilimsel çalışmalarla planlama yapılmalı” diye konuştu.
ŞPO, “Bir yılda belirli sayıda yapı inşa edilebileceğini lakin bir yılda kent inşa edilemeyeceğini” söylüyor
Eğitimde nihayet durum nedir?
Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer 2 Nisan’da yaptığı açıklamada 27 Mart prestijiyle 81 vilayette ikinci Devre eğitimin olağan seyrinde devam etmeye başladığını söyledi.
Özer, sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde öncelikle 1 Mart’ta Kilis, Şanlıurfa ve Diyarbakır’da, sonra 13 Mart’ta Osmaniye, Gaziantep ve Adana’da akabinde 27 Mart’ta Adıyaman, Kahramanmaraş, Malatya ve Hatay’da belli ilçelerde hayatın akışının olağan olduğu ve binaların sağlam olduğu yerlerde eğitimin devam ettiğini paylaştı.
Özer, “LGS ve YKS imtihanına girecek olan öğrencilerimizin imtihana hazırlanmalarıyla ilgili çadırlarla, konteynerlerle, prefabrik okullarla, gerekirse sağlam binalarda her türlü dayanağı vermeye devam ediyoruz” diye konuştu.
Deprem sebebiyle üniversitelerde Nisan ayına kadar uzaktan eğitime geçilmesine karar veren Yükseköğretim Şurası (YÖK) ise Nisan prestijiyle Çehre yüze eğitimi de kapsayan “hibrit” seçeneğinin değerlendirildiğini açıklamıştı.
YÖK Lideri Erol Özvar 5 Nisan’da zelzele bölgesindeki rektörlerle buluştu.
YÖK tarafından yapılan açıklamada, Kilis, Adana, Diyarbakır ve Gaziantep vilayetlerinde devam kuralı aranmaksızın sınıflarda Çehre yüze eğitim imkanlarının değerlendirildiği belirtildi.
Malatya, Kahramanmaraş ve Osmaniye’de öğretim elemanlarının barınma meselelerinin tahliline yönelik çalışmalar ele alınarak, üniversitelerin Mayıs ayı başında yapılacak durum değerlendirmesine nazaran, başta tıp ve sıhhat programları olmak üzere uygulamalı eğitim gerektiren programlarda Çehre yüze eğitime geçebilmesi için yürütülen faaliyetler görüşüldü.
Adıyaman ve Hatay’daki üniversitelerde ise hem öğretim elemanları hem de öğrenciler için barınma probleminin devam edebileceği, bu nedenle hali hazırda uygulanmakta olan uzaktan öğretimin sürdürülmesinin Müsait olacağına karar verildi.
Yorum Yok