Tessa Wong | BBC, Hiroşima
G7 önderleri Volodimir Zelenskiy’i Hiroşima’ya Davet ederek Rusya’ya kuvvetli bir ileti gönderirken, akıllarında Öbür bir rakip daha vardı: Çin.
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Çin’in global Emniyet ve refah açısından “çağımızın en Aka sorununu” teşkil ettiğini ve “içeride ve dışarıda giderek otoriterleştiğini” söyledi.
Dünyanın en Güçlü ülkelerinin başkanları iki başka açıklamayla Pekin’e Hint-Pasifik ve Tayvan üzere bahislerdeki tavırlarını net bir formda ortaya koydular. Fakat iletilerinin en Değerli kısmı “ekonomik zorlama” olarak isimlendirdikleri olguya odaklandı.
G7, Çin’in “ekonomik kırılganlıkları silah olarak kullanmasında rahatsız edici bir artışa” işaret ediyor.
Çin’e atfedilen ‘ekonomik zorlama’nın “üyelerinin yanı Dizi dünyanın dört bir yanındaki ortaklarının Hariç ve İç siyasetlerini ve durumlarını zayıflatmayı” amaçladığını belirtiyor.
Bu G7 için güç bir dengeleme adımı denebilir. Ticaret yoluyla ekonomileri Çin’e bağımlı hale geldi, fakat Pekin ile rekabet arttı ve insan hakları da iç olmak üzere pek Fazla hususta uyuşmazlık çıktı.
Şimdi ise rehin alındıklarından telaş ediyorlar.
Son yıllarda Pekin, kendisini rahatsız eden ülkelere ticari yaptırımlar uygulamaktan çekinmiyor. ABD roket savunma sistemini kuran Güney Kore ile nihayet devirde ilgilerin soğuk olduğu Avustralya da buna dahil.
Litvanya’nın Tayvan’ın burada fiili bir büyükelçilik açmasına müsaade vermesinin akabinde Çin’in bu Baltık ülkesine ihracatını engellemesiyle Avrupa Birliği alarma geçti.
‘Riskten arındırma’ çağrısı
G7’nin de “ekonomik kırılganlıkların silah olarak kullanılmasında rahatsız edici bir artış” olarak gördükleri bu durumu kınamaları şaşırtan değil.
G7 başkanları, tepeye katılan Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen’in de savunduğu bir siyaset olan “riskten arındırma” davetinde bulundular.
Bu, ABD’nin Çin’den “ayrılma” fikrinin daha ölçülü bir versiyonu; diplomaside daha Misli bir lisanı, ticaret kaynaklarını çeşitlendirmeyi ve ticaret ve teknolojiyi muhafazayı içeriyor.
Ayrıca baskılara karşı koymak ve gelişmekte olan ekonomilerle Bir arada çalışmak için bir “koordinasyon platformu” oluşturuldu. Bunun tam olarak nasıl işleyeceği hala meçhul olsa da, ülkelerin Çin’in koyduğu mahzurları aşmak için ticareti ya da finansmanı arttırarak birbirlerine yardım ettiklerine Şahit olabiliriz.
G7 ayrıyeten mineraller ve yarı iletkenler üzere Kıymetli mallar için tedarik zincirlerini güçlendirmeyi ve teknolojinin hacklenmesini ve çalınmasını önlemek için dijital altyapıyı güçlendirmeyi planlıyor.
Ancak kullanmayı planladıkları en Aka Değnek Fazla taraflı İhracat denetimleri. Bu, Özellikle askeri ve istihbarat alanında kullanılan teknolojilerin “kötü niyetli aktörlerin” eline geçmemesini önlemek için Birlikte çalışmak manasına geliyor.
ABD, Japonya ve Hollanda’nın da iştirakiyle Çin’e çip ve çip teknolojisi ihracatı yasağıyla bunu zati yapıyor. G7, Pekin’in itirazlarına Karşın bu Cin uğraşların artarak devam edeceğini açıkça ortaya koyuyor.
Ayrıca araştırma faaliyetleri yoluyla paylaşılan teknolojinin “uygunsuz transferlerini” engellemeye devam edeceklerini söylediler. ABD ve öbür pek Fazla ülke endüstriyel casusluk konusunda kaygılı ve teknoloji sırlarını Çin için çalmakla suçlanan bireyleri mahpusa attılar.
Çin’le ipler koparılmak istenmiyor
G7 önderleri birebir vakitte ipleri koparmak istemediklerini de açıkça ortaya koydular.
Ekonomik baskı konusunda direkt Pekin’i işaret etmediler.
Çin hakkında konuşurken de dikkatli bir lisan kullandılar.
Politikalarının “Çin’e ziyan vermek için tasarlanmadığını ya da Çin’in ekonomik ilerleme ve kalkınmasını engellemeye çalışmadıklarını” söyleyerek Pekin’i yatıştırmaya çalıştılar. “Ayrışmıyor ya da içe dönmüyorlardı”.
Aynı vakitte “uluslararası kurallara nazaran devinim ederek büyüyen bir Çin’in global çıkarlara hizmet edeceğini” belirterek Çin’e işbirliği için baskı yapan bir Anlatım de kullanıldı.
Ayrıca kaygılarını direkt Çin’e Anlatım edebilecekleri “samimi” bir angajman davetinde bulunarak gergin bir atmosferde bağlantı çizgilerini Aleni tutmaya istekli olduklarının sinyalini verdiler.
Çin’in tepkisi
Çinli önderlerin ve diplomatların G7’nin iletisini nasıl algılayacaklarını şimdi bilmesek de, geçmişte devlet medyası, bir yandan ekonomik iştiraklerinin tadını çıkarırken öteki yandan Çin’i eleştiren Batı’ya reaksiyon göstermişti.
Pekin şimdilik kamuoyu önünde vereceği Cevap için her zamanki öfkeli telaffuzunu tercih etti.
Ayrıca öbür G7 ülkelerine, ABD’nin “ekonomik zorlamadaki kabahat ortağı” olmama ve “özel bloklar oluşturmak için gruplaşmayı” ve “diğer ülkeleri Denetim altına almayı ve sopalamayı” bırakma daveti yaptılar.
Çin de diğer ülkelerle kendi ittifaklarını kurma uğraşını sürdürerek geçen hafta G7 tepesi başlarken Orta Asya ülkeleriyle Enlem bir toplantıya konut sahipliği yapmıştı.
Hint-Pasifik ve Çin uzmanı Andrew Small G7 açıklamasını “gerçek bir uzlaşma hissi” verdiği için övdü ve G7’nin “orta yol” görüşünü Anlatım ettiğini belirtti.
Alman Marshall Fund fikir kuruluşunda transatlantik uzmanı olarak vazife yapan Small, “‘Riskten arındırma’nın gerçekte ne manaya geldiği, birtakım hisli teknoloji İhracat kısıtlamalarının ne kadar ileri gitmesi gerektiği ve ekonomik baskılara karşı ne Cin kolektif tedbirler alınması gerektiği hususlarında hala Aka tartışmalar yaşanıyor” dedi.
“Ancak artık gelişmiş Sanayi ekonomileri ortasında Çin ile ekonomik münasebetlerin nasıl yine dengelenmesi gerektiğine dair Aleni ve net bir çerçeve var.”
Yorum Yok