Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin (AK Bakanlar Komitesi), Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarını uygulamadığı gerekçesiyle Türkiye için yaptırım prosedürünü başlatmasına yol açan Seyahat davasında Mahallî mahkemenin kararının üzerinden tam bir Yıl geçti. Ağırlaştırılmış müebbet mahpusa mahkum edilen Anadolu Kültür Yönetim Konseyi Başkanı Osman Kavala 2002, bir Yıl evvelki kararla Bir arada 18 Yıl mahpusa mahkum edilerek tutuklanan Ayşe Mücella Yapan, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman 365 gündür cezaevinde…
Gezi davasında gün gün yaşananlar özetle şöyle:
1) Kavala, ne Vakit ve neden tutuklandı?
Kavala, 18 Ekim 2017’de Gaziantep dönüşü tayyare İstanbul’a indiği sırada gözaltına alındı ve 1 Kasım 2017’de “hükûmeti devirmek yahut vazifesini yapmasını engellemeye teşebbüs” (TCK 312) ve “cebir ve şiddet kullanarak anayasal nizamı devirmeye teşebbüs” (TCK 309) suçlamalarıyla tutuklandı. Kavala’nın evrakında iki başka Hadise vardı. Seyahat olayları ve 15 Temmuz vuruş girişimi…
2) Kavala ile Birlikte bu belgede kimlerin ismi vardı?
3) Kavala’ya 2017’deki sorgusunda Henry Barkey ile görüştüğü argümanı soruldu mu, telefonlarının birebir bölgeden sinyal vermesi gündeme geldi mi?
Evet. Kavala’ya, 15 Temmuz’la irtibatlı olarak, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü sırasında Büyükada’da bulunan ABD’li Henry Barkey ile ilişkisi soruldu. Kavala bu soruya, “Kız kardeşi Karen Barkey ile bir stant düzenlemesi konusunda Bir arada çalışıyoruz. Henry Barkey ile Özel bir ilgim yoktur. 2011 yılında hatırladığıma nazaran bir konferansta görüştük. Hükûmeti yıkmak ya da hareket düzenleme konusunda konuşmamız Laf konusu dahi olmadı. Kendisi ile vuruş teşebbüsünden sonra 18 Temmuz’da tesadüfen bir lokantada karşılaştık. Selamlaşmak dışında bir konuşmamız olmadı. Emniyette bize telefonlarımızın birebir semtte sinyal verdiği söylendi” cevabını verdi.
4) Kavala ile 15 Temmuz ortasında o devirde nasıl bir temas kuruldu?
Kavala, yalnızca Seyahat nedeniyle tutuklanmadı. Sulh Ceza Hâkimliği, 2017’de “Kavala’yı, terör örgütlerinin tamamının desteklediği Seyahat olaylarının finansörü ve organizatörü olduğu, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü ile ilgili Büyükada Splendid Otel’de yapılan, darbenin organizatörlerinden olan Henry Barkey ile yabancı bireylerle irtibat kurarak vuruş teşebbüsüne katılmak suretiyle hükûmeti yıkmaya teşebbüs ettiği” argümanlarıyla tutukladı. Seyahat iddianamesinin evrakıyla görülebilen evraklara nazaran Kavala ile Topuz’un, Aralık 2018’e kadar Tüm tutukluluk incelemeleri birebir evrak üzerinden yapıldı ve her ikisinin tutukluluğuna Birlikte karar verildi. Kavala, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü nedeniyle de bu süreçte soruşturuldu.
5) Savcılık, hangi basamakta iki belgeyi ayırdı, Seyahat evrakı nasıl oluşturuldu?
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın evrakına nazaran, 14 Aralık 2018 tarihine kadar Kavala ve Topuz ortak evrakta soruşturuldu. Bu tarihte Kavala’nın evrakı Topuz’unkinden ayrıldı. Seyahat olayları ile ilgili birebir devirde, 2013’te başlatılan soruşturma kapsamında 97 kişinin isminin geçtiği bir soruşturma Laf konusuydu. Kavala, zati isminin de geçtiği bu evraka dâhil edildi. Daha sonra 18 Aralık’ta bu evraktaki -Kavala dâhil- 16 kişinin evrakı da anne belgeden ayrıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 8 Şubat 2019 tarihli yazısına nazaran, emniyetten Kavala ile ilgili Seyahat Parkı evrakını ilgilendiren konuşma kayıtları ve ispatlar istendi. Bu “kanıtlar” belgeye konuldu. Birebir yazıda, Kavala’nın “PKK terör örgütü faaliyetlerini deşifre etmek gerekçesiyle de dinlemeye alındığı” sözü yer aldı. İstenen bilgilerin tıpkı gün gönderilmesinden yalnızca 11 gün sonra 657 sayfalık Seyahat iddianamesi hazırlandı. Bu durum, iddianamenin yüklü olarak eski “kanıtlardan” hazırlandığını da gösterdi.
6) Kavala ile Bir arada soruşturulan Topuz’un belgesi ne oldu?
İstanbul Başsavcılığı, Topuz hakkında başka bir iddianame düzenledi ve ocak ayında dava açtı. Kavala hakkında ise bu evraktan süreç yapılmadı. Topuz, bu davada 8 Yıl 9 ay mahpusa mahkûm edildi. Davanın temyiz incelemesi sürüyor.
7) Başsavcılık, Seyahat iddianamesinde Seyahat ve 15 Temmuz vuruş teşebbüsünü tıpkı kapsamda mı kıymetlendirdi?
Ortaya çıkan dokümanlar Kavala üzerinden bunun yapıldığını gösterdi. Kavala’nın “hem Seyahat’in, hem 15 Temmuz’un organizatörlerinden olduğu” argümanından hareketle soruşturulduğu, savcılığın kesin olarak Seyahat’te devrilemeyen hükûmetin 15 Temmuz’da devrilmeye çalışıldığı argümanını Kavala üzerinden kanıtlamaya çalıştığı görüldü.
8) Seyahat davasında ortaya yeni bilgi ve dokümanlar konulabildi mi?
Hayır. İddianamede ve soruşturma evraklarındaki bilgilere nazaran, Kavala hakkındaki soruşturma, şimdi Seyahat olayları sürerken başlatıldı. Soruşturma o Devre anayasal cürümlere bakan, firari savcı Muammer Akkaş tarafından başlatıldı. Akkaş, Haziran 2013’ün sonlarında hem soruşturmayı başlattı, hem de telefon dinleme talebinde bulundu. Bir yandan da olaylarla ilgili emniyetten rapor istedi. 17-25 Aralık operasyonlarında vazife Meydan Akkaş, Evvel bu misyonundan alındı. Hakkında soruşturma başlatılan Akkaş daha sonra Yurt dışına kaçtı. Akkaş, 15 Temmuz vuruş teşebbüsünden sonra başlatılan “FETÖ” soruşturmaları kapsamında hala aranıyor. Buna Karşın soruşturma rafta bekletildi. Bu süreçte, Seyahat olayları ile ilgili açılan farklı soruşturmalar ve davalar karara bağlandı. Lakin Firari savcı Akkaş’ın açtığı soruşturma ise rafta kaldı. Seyahat belgesinin Osman Kavala’nın gözaltına alınmasıyla açıldığı sanılıyordu. Fakat ortaya çıkan yeni bilgiler, 15 Temmuz vuruş teşebbüsünden sonra evrakın raftan indirildiğini gösteriyor. Kavala dâhil 100’ü aşkın ismi kapsayan evrak ile ilgili olarak İstanbul Başsavcılığı yeni bir inceleme başlattı. Fakat bu inceleme Muammer Akkaş’ın açtığı belge üzerinden, o evraka giren delillerle yapıldı. Başsavcılık, evrakta cemaat gölgesinin bulunması nedeniyle, iddianamede, “delillerin yine kıymetlendirildiği, “FETÖ” izlerinin silindiği” argümanına yer verdi. Lakin iddianamenin çekirdeğini oluşturan bütün bilgiler Akkaş’ın telefon dinleme talebi üzerine alınan kayıtlar ve emniyetin o Devre hazırladığı fezleke ve tahlil raporuna dayandırıldı. Bu raporları hazırlayan, dinlemeleri yapan bütün isimler “FETÖ” suçlamasına maruz kaldı.
9) Kavala hakkında daha Evvel bu savlar gündeme gelmiş miydi?
Kavala’nın “Gezi’nin finansörü” olduğu savına dayanan bir fezlekenin varlığı ortaya çıkmıştı. Cemaat soruşturmasından tutuklu bulunan, devrin KOM Müdürü Nazmi Ardıç imzalı fezlekede, iddianamede yer Meydan bilgilerin neredeyse tamamı bulunuyor. Lakin o periyotta fezleke sürece konulmamış, Kavala ile ilgili olarak da yasal süreç yapılmadığı açıklanmıştı. Fezlekede “Osman Kavala’nın üyesi olduğu Aleni cemiyet Vakfı’nın George Soros ilişkili Aleni cemiyet Enstitüsü ile irtibatlı olduğu, enstitünün Türlü ülkelerdeki isyanları başlattığı, Occupy/İşgal hareketinin teorisyenliğini Yeniden Sharp’ın yaptığı sivil isyan yolunu uyguladığı, uygulayıcısının Otpor/Canvas isimli Küme olduğu, kümenin liderliğini İvan Marovic’in yaptığı, Marovic’in Sırbistan, Gürcistan ve Arap ülkelerindeki olaylarda tesirli olduğu” anlatılıyordu.
Yine fezlekede “Marovic’in Seyahat olayları öncesi Mısır’a gittiği, Memet Ali Alabora’nın da birebir tarihte Mısır’da olduğu, sonrasında Mi Minör isimli oyunu sahneleyerek halkı galeyana getirmeye çalıştığı” yer alıyordu. “İsyanın birinci olarak 2012’de ODTÜ’de başlatılmak istendiği, fakat başarısız olunca Seyahat olaylarında tekrar sahneye konduğu” savı da fezlekede lisana getiriliyordu. Bu tezler teğe bir biçimde Seyahat iddianamesinde yer aldı.
10) Kavala, Seyahat davası sürerken, 15 Temmuz nedeniyle başlatılan soruşturmadan tahliye edildi mi?
Evet. Ekim 2019’da, kamuoyundan gizli saklı bir biçimde Kavala’nın bu belgeden tahliyesine karar verildi. Fakat hakkında açılan Seyahat davasında tutuklu olan Kavala, bu nedenle özgürlüğüne kavuşamadı.
11) AİHM, Kavala hakkındaki kararını Seyahat davası sürerken mi verdi?
Evet. AİHM, 10 Aralık 2019’da Kavala’nın tutukluluğa itirazını öncelikli olarak görüştü ve Türkiye’nin birden Çok hak ihlali yaptığını tespit etti. Mahkeme, Kavala’nın özgürlüğünün haksız yere kısıtlandığını, temel maksadın onu ve sivil toplumu susturmak olduğunu belirtti. Mahkeme ortada makul Kuşku olmadığına, Türkiye Cumhuriyeti’ni ortadan kaldırma suçlaması için mazeret edilen aksiyonların bir insan hakları savunucusunun olağan hareketleri olduğuna hükmetti. AİHM yargının faal bir halde işlemediğini, OHAL nedeniyle artan Amel yükünün kabul edilebilir bir münasebet olmadığını kararlaştırdı. Mahkeme Türkiye’nin Kavala’nın özgür bırakılması için Gerekli olan her şeyi yapması ve Kavala’yı derhal hür bırakması gerektiğine hükmetti.
12) Kavala, Çabucak hür bırakıldı mı?
Avukatları, bu karar üzerine tahliye başvurusu yaptı lakin mahkeme, AİHM kararına Karşın Kavala’nın tahliye talebini reddetti.
13) Seyahat davası nasıl sonuçlandı?
İddianamede, Kavala’nın Soros’la ilişkisi ve Seyahat olayları sırasında yaptığı toplantılar, sivil cemiyet kuruluşlarına verilen fonlar Seyahat’in finansörü olduğu savına destek gösterilmişti. Kavala’nın, Seyahat üzere Türkiye geneline yayılan bütün olayları nasıl finanse ettiğine, kime Nakit verdiğine yönelik bir İspat ise yoktu. Biricik “kanıt”, Kavala’nın yaptığı birtakım konuşmalarda, gaz maskesi alınması için takviye vereceğini söylemesi, poğaça, iskemle, masa alınması gerektiği tarafındaki konuşmalarıydı. İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi, 18 Şubat 2020’de, Kavala’nın da ortalarında olduğu 9 sanığın beraatine, Kavala’nın tahliyesine hükmetti. Kavala ile birlikte, Mücella Yapan, Zeybek Aksakoğlu, Zeybek Ali Ekmekçi, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Tayfun Kahraman, Can Atalay’ın beraatine karar verdi. 7 firari sanığın belgesi ise ayrıldı. Seyahat davası, savcının itirazı üzerine istinaf mahkemesine gitti.
14) Kavala, tahliye edildi mi?
Kavala, eşyalarını topladı ve cezaevinden çıktı. Fakat şimdi süreçleri yapılırken, İstanbul Başsavcılığı, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü soruşturmasını münasebet göstererek yeni gözaltı kararı verdi. Birkaç ay Evvel tahliye edildiği belgeden hakkında gözaltı kararı verilen Kavala, emniyete götürüldü ve çıkartıldığı savcılık tarafından yine tutuklandı. Kavala’nın, 2017’de de tutuklandığı, 11 Ekim 2019’da resen tahliye edildiği 15 Temmuz vuruş teşebbüsü soruşturması kapsamında, Barkey ile bağları münasebet gösterilerek tutuklandığı ortaya çıktı. 3 Yıl sonra birebir evrak yine sürece konulmuştu.
15) Casusluk soruşturması, o devirde mi açıldı?
Kavala, hakkındaki tutuklama kararından birkaç gün sonra 9 Mart 2020’de yine Yargıç karşısına çıktı. 15 Temmuz soruşturması evrakında Barkey ile bağlantısı münasebet gösterilerek, bu Kez hakkında casusluk cürmünden tutuklama kararı verildi. 2017’deki soruşturma belgesinden iki başka tutuklama kararı verilmiş oldu.
16) İki tutuklama kararı da süreçte kaldı mı?
Hayır. 20 Mart 2020’de, casusluk kabahatinden verilen tutuklama kararından 11 gün sonra, Kavala, 15 Temmuz belgesinden tekrar tahliye edildi. Fakat casusluk kabahatinden tutuklama verildiği için Yine cezaevinde kaldı. İki suçlama birebir argümanlara dayanmasına Karşın birinden tahliye verildi. Bu sürecin, AİHM’nin verdiği kararın 15 Temmuz suçlamasını da kapsaması nedeniyle yapıldığı tezleri ortaya atıldı.
17) Kavala hakkında casusluk kabahatinden dava açıldı mı?
Evet. Kavala, Anayasa Mahkemesi’ne 2019’de müracaat yapmış, Yüksek Mahkeme, 22 Mayıs 2019’da 5’e karşı 10 üyenin oyuyla başvuruyu reddetmişti. Lakin AİHM kararından sonra Kavala tekrar Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Anayasa Mahkemesi’nin bu başvuruyu görüşeceği gün, 29 Eylül 2020’de, İstanbul Başsavcılığı’nın yeni iddianame hazırladığı haberi geldi. Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, bunun üzerine başvuruyu görüşmeyi erteledi. Tıpkı gün, akşam saatlerinde, savcılığın, casusluk suçlamasıyla Kavala hakkında dava açtığı ortaya çıktı.
18) İddianamede yeni bir suçlama Mevcut mıydı?
Hayır. İddianamede, 2017’de olduğu üzere Kavala’nın, Barkey ile Bir arada casusluk yaptığı, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü öncesinde temaslarda bulunduğu anlatılıyor. Barkey ile Kavala’nın temaslarının ve telefon görüşmelerinin olmamasına Karşın telefonlarının tıpkı bölgeden sinyal vermesi, İspat sayılıyor. 15 Temmuz vuruş teşebbüsü sürerken, Büyükada’da toplantıda olan Barkey’in, darbeyi organize eden isimlerden olduğu Anlatım ediliyor lakin Delil olmamasına Karşın Kavala’nın da bu aksiyonlara iştirak ettiği belirtiliyor. Kavala- Barkey temasının kanıtlanamamasına ise Barkey’in istihbaratçı olması ve ehil biçimde gizlenmesi münasebet gösteriliyor. Davanın birinci duruşması, 18 Aralık’ta yapıldı ve Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verildi. Bu duruşmadan üç gün Evvel Anayasa Mahkemesi Birinci Kısmı, Kavala belgesini yine görüştü ve Anayasa Mahkemesi genel Heyeti’nin başvuruyu karara bağlamasına hükmetti.
19) Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, neden Türkiye’yi uyardı?
AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını Türkiye’nin de üyesi olduğu Avrupa Kurulu’nun Bakanlar Komitesi denetliyor. Komite, AİHM kararına Karşın Kavala’nın tahliye edilmemesi üzerine, 3 Aralık 2020’de, şimdi duruşma yapılmadan ve Anayasa Mahkemesi başvuruyu görüşmeden Türkiye’yi uyardı. Komite, Kavala’nın tahliye edilmesi gerektiğini belirterek, incelemede olduğunu, Mart 2021’e kadar tahliyenin gerçekleşmesinin bekleneceğini, akabinde yaptırım sürecinin işletilebileceğini bildirdi. Lakin İzah yapılması dışında bugüne kadar yaptırım ile ilgili somut adım atılmadı. Komitenin yaptırım süreci yıllar sürebiliyor ve çoklukla caydırıcı yaptırımlar kısa müddette işletilmiyor.
20) Bu gelişmelerin akabinde Anayasa Mahkemesi, nasıl bir karar verdi?
Anayasa Mahkemesi genel Konseyi’nin bütün bu gelişmelerden sonra 29 Aralık 2020’de Kavala’nın evrakını ele aldı. genel Şura, beklentilerin tersine 7’ye karşı 8 oyla Kavala’nın haklarının ihlal edilmediğine karar verdi. CHP’li Enis Berberoğlu için hak ihlali kararı verdikten sonra, Mahallî mahkemenin kararını uygulamamasını ağır bir anayasa ihlali sayan ve İzah yapan Anayasa Mahkemesi, anayasadaki bağlayıcı karara Karşın AİHM kararına Müsait karar vermemiş oldu. Kavala, bu durumda lakin ya yargılandığı mahkemenin tahliye kararı vermesi ya da AİHM’nin mümkün bir yeni kararına mahkemelerin uymasıyla tahliye edilebilecek.
21) Kavala hakkında açılan davada neler yaşandı?
Bu davada da tıpkı geride kalan dava süreçlerinde olduğu üzere Tuhaf gelişmeler yaşandı. Şimdi yeni açılan davanın ikinci duruşması yapılmadan, 22 Ocak 2021’de istinaf mahkemesi, Seyahat davasında verilen beraat kararını bozdu.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi’nin (istinaf) kararında, ortalarında Anadolu Kültür Yönetim Heyeti Lideri Osman Kavala, Mücella Yapan, Zeybek Aksakoğlu, Can Atalay, Tayfun Kahraman, Çiğdem Mater, Mine Özerden, Hakan Altınay ve Zeybek Ali Ekmekçi’nin beraati yerinde bulunmadı. İstinaf, Anayasa Mahkemesi’nin, Seyahat olayları ile ilgili olarak verdiği, “şiddet içermeyen aksiyonların demokratik hak olduğu” tarafındaki kararının bilakis, sanıkların aksiyon davetleri ve basın açıklamalarıyla suça tahrik cürmünü işleyip işlemediklerinin yine değerlendirilmesini istedi. İstinaf, Osman Kavala’nın özgür kalmasını engellemek gayesiyle açıldığı bedellendirilen, 15 Temmuz vuruş teşebbüsü öncesinde ABD’li Henry Barkey ile Birlikte casusluk faaliyeti yürüttüğüne yönelik açılan yeni davanın da Seyahat davası ile ilişkili olup olmadığının da kıymetlendirilmesi gerektiğine hükmetti. Kararda, firari cemaat savcılarının talimatıyla yapılan, sanıkların her evrede hukuksuz olduğunu belirterek itiraz ettikleri izleme ve dinlemelerin gerekçeli kararda değerlendirilmemiş olması da bozma nedeni sayıldı. Bu karar, eski delillerle açılan yeni davanın gidişatını da baştan sona etkiledi.
22) İstinaf mahkemesinin kararı ne manaya geliyordu, yeni davayı neden etkiledi?
İstinaf mahkemesi, kararında, Kavala hakkındaki belgenin, Seyahat, 15 Temmuz ve Çarşı kümesi davalarıyla birleştirilmesinin önünü açtı. İstinaf, 2013’teki dinleme kayıtlarının tekrar değerlendirilmesini isterken, yeni açılan Barkey davası ile Seyahat evrakı ortasındaki irtibatın araştırılmasının Mecbur olduğunu, Çarşı kümesinin davasının da Yargıtay’ın vereceği karardan sonra bu evraklarla irtibatlı olup olmadığının kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Böylelikle torba davanın yolu açıldı.
23) Seyahat davasında beraat kararı veren mahkeme, bu kararı yerinde buldu mu, bulduysa fikrini ne değiştirdi?
Evet. Mahkeme istinaf mahkemesi kararına direnmedi. Aslında mahkeme heyeti de bu süreçte değiştirilmişti. Mahkeme heyetinin tamamı kararnamelerle farklı yerlere atanmış, yerlerine yeni isimler getirilmişti.
24) öteki evraklardaki gelişmeler, istinaf mahkemesi kararında belirtildiği üzere mi gerçekleşti?
Evet. Hiçbir mahkeme, farklı bir karar vermedi. İstinaf mahkemesi, beraatle sonuçlanan Çarşı davasının Yargıtay tarafından bozulması halinde Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Yargıtay, Çarşı davasındaki beraat kararını bozdu ve Mahallî mahkeme, Seyahat davası ile Çarşı davasının birleştirilmesine hükmetti. İstinaf, Kavala – Barkey davasının Seyahat davası ile irtibatlandırılabileceğini belirtmişti. Mahallî iki mahkeme, bu davalarla ilgili de birleştirme kararı verdi. Firari sayılan Seyahat davasının sanıklarının belgeleri da bu anne evraka eklendi. Böylelikle istinaf mahkemesinin öngördüğü üzere hem Barkey, hem Çarşı, hem Seyahat, hem 15 Temmuz evraklarını içeren torba bir dava doğmuş oldu.
25) Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, bu gelişmeler üzerine rastgele bir karar aldı mı?
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi 12 Mayıs 2021 tarihli haftalık toplantısında Kavala davasına ait görüşmesinde Türk yetkililerin ve mahkemelerin, AİHM kararını dikkate almadan sürdürülen tutukluluk durumunun sona ermesi için Gerekli adımları atmamış olmasından duyulan Aka tasayı Anlatım etti. Komite, Kurul üyesi ülkeleri, Türk yetkilileriyle görüşmelerinde Kavala’nın sürmekte olan tutukluluğu ve bir Lahza Evvel tahliyesi konusunu gündeme getirmeye Davet etti. 21 Mayıs 2021 tarihinde 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yapılacak duruşmada Kavala’nın tutukluluk halinin tekrar değerlendirileceğine dikkat çekip yetkilileri Kavala’nın hür bırakılması için gereken bütün adımları atmaya Davet etti.
26) Bu karardan sonra Kavala’nın tutukluluğu ile ilgili yeni rastgele bir karar alındı mı?
Türkiye’deki mevzuata nazaran, tutuklu sanıklar için ayda bir Sefer tutukluluk incelemesi yapılması gerekiyor. Kavala için her incelemede, “tutukluluk halininin devamına” karar veriliyor. nihayet birkaç incelemede, heyet üyelerinden biri, tahliye istikametinde oy kullandı lakin 1’e karşı 2 oyla Kavala’nın tutukluluk hali devam etti.
27) Birleştirme kararları nasıl verildi, neden tenkitlere yol açtı?
Torba davanın Kavala’nın tutukluluğunun devam etmesi ve Seyahat aksiyonlarının hükûmetin talebi doğrultusunda cezalandırılması gayesiyle oluşturulduğu tenkitleri uzun müddettir var. Lakin birleştirme sürecinde de tüzel gariplikler devam etti. Daha Evvel Kavala’nın tahliyesi tarafında oy kullanmasıyla gündeme gelen 30. Ağır Ceza Mahkemesi hakimi Mahmut Başbuğ, 4 Şubat 2021’de reis sıfatıyla, Osman Kavala’nın Henri Barkey ile yargılandığı vuruş davasının Seyahat Parkı davasıyla birleştirilmesine onay verdiğini yazdı. Akabinde da Yurt dışında bulunan şahısların evrakı ayrıldığı belgeyle tekrar birleşti ve evrak başladığı haline döndü. 35 kişinin Aralık 2015’te beraat ettiği Çarşı davasının kararı ise 28 Nisan 2021’de bozuldu. Kararı bozan Yargıtay, belgenin Seyahat Parkı davasıyla birleşmesine hükmetti. Yargıç Başbuğ, Laf konusu kararla ilgili 15 Haziran 2021’de Çarşı davasının görüleceği İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne yazarak evrakların birleştirilmesini önerdi. Akabinde 28 Temmuz’da bu mahkemeye süreksiz olarak atanan Başbuğ, kendi talebini yerinde bularak birleştirmeye onay verdi. Böylelikle hem talepte bulunan, hem de kararı veren hakimin kararı ile evraklar birleşti.
Birleştirme kararları verilmeden Evvel Seyahat davasının duruşmasının 6 Ağustos’ta yapılması kararlaştırılmıştı. Lakin duruşma, Kavala’nın avukatlarına nihayet dakikada haber verilerek 2 Ağustos’ta yapıldı. Bu duruşmada, birleştirme ve tutukluluğa devam kararları verildi.
Garip biçimde, Biricik üyenin tutukluluğun devamına şerh koyması bu kararda da devam etti. Lakin bu Kez Başbuğ değil, Kürşad Bektaş, heyetin kararına muhalif kaldı. Bu durum, “Avrupa Kurulu’na Müstakil yargılama imgesi verilmesi için Biricik Üye kararlara şerh koyuyor” argümanlarına yol açtı.
28) Torba davanın birinci duruşması ne Vakit yapıldı?
Casusluk (Kavala – Barkey), Çarşı ve Seyahat davalarının birleştirilmesi ile oluşturulan torba davanın görülmesine 8 Ekim’de İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlandı. Kavala, bu davada, casusluk ve Seyahat’in finansörlüğü argümanlarıyla iki Kez ağırlaştırılmış müebbet mahpus istemiyle yargılanıyor. Davada Kavala iç 52 sanık yargılanıyor. diğer sanıkların kimileri için ağırlaştırılmış müebbet mahpustan, örgüte yardıma kadar uzanan Türlü cezalar talep ediliyor.
29) Barkey duruşmaya getirildi mi?
15 Temmuz vuruş teşebbüsünü planlamak üzere ağır bir argümana karşın, Barkey hakkında bugüne kadar Kırmızı bülten kararı çıkartılmadı, yakalanması için Özel bir Uğraş gösterilmedi. Fakat buna karşılık her fırsatta Fazla tehlikeli bir casus olduğuna yönelik yorumlar yapıldı. ABD’de bulunan Barkey, bugüne kadar hiç sorgulanmadı. Duruşmaya getirilmesine yönelik bir Çaba içine de girilmedi.
30) Kavala’ya yönelik suçlamalarda birinci tutuklandığı günden farklı bir Delil Mevcut mıydı?
Hayır. Bu davada da birinci tutuklama kararına münasebet gösterilen, “15 Temmuz ve casusluk” ile “Gezi olaylarının finansörlüğü” suçlamaları devam etti. Kavala, geçen müddette Seyahat davasından beraat etti ve AİHM, tutuklanması için hak ihlali kararı verdi. Her iki suçlamadan tahliyesine de karar verildi. Lakin her seferinde belgeler, sevk hususları değiştirilerek ya da bozma kararları verilerek tekrar oluşturuldu ve bugüne gelindi. Kavala, bu süreçlerin hiçbir kademesinde savcı tarafından sorgulanmadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, birkaç Kez Kavala’nın hatalı olduğuna dair demeçler verdi, bunlardan birinde de Seyahat davasında verilen beraat kararını eleştirerek, bunu Kavala’nın tahliyesini sağlamaya yönelik bir operasyon olarak niteledi. Bu yorumlardan bir mühlet sonra da Seyahat davası için bozma kararı verilerek, torba davanın yolu açıldı.
31) Kavala, duruşmada neler söyledi?
Dört yıldır hiçbir savcı tarafından sorgulanmadığını, buna Karşın hakkında durmadan dava açıldığını anımsatan Kavala, birbiriyle ilgisiz belgelerin yalnızca kendisini cezaevinde tutabilmek ve Seyahat ile 15 Temmuz ortasında bağ varmış üzere gösterilebilmesi için birleştirildiğini belirtti. Kavala, yaşananları, “siyasal nitelikli yargısal girişim” olarak nitelendirdi. Hakkındaki casusluk argümanlarını “haysiyet suikasti” olarak tanımlayan ve kendisine yargısız infaz yapıldığını söyleyen Kavala, evraklar ortasındaki ilgisizliği çarpıcı bir örnekle anlattı. Kavala, avukatının Çarşı kümesinden bir şahsa kendisini sorduğunu, “hangi ekipte oynuyor” karşılığını aldığını vurguladı.
32) Mahkeme, Kavala’nın tahliye talebi için nasıl bir karar verdi?
Mahkeme, teğe karşı iki üyenin oyuyla tahliye talebini reddetti
33) Bir üyenin karşı oy kullanması heyette görüş ayrılıkları olduğu biçiminde değerlendirildi mi?
Hayır. Kavala için uzun bir müddettir, farklı mahkeme heyetleri, bu halde 1’e karşı 2 oyla tutukluluğa devam kararı veriyor. Üyeler ve heyetler değişse de bu tablo değişmiyor. Birleştirilmiş Seyahat davasında tahliye talebini mahkeme bu formda reddetti. Karşı oy kullanan Üye ise daha Evvel karşı oy kullanan üyeler üzere, münasebetinde, “Sanığın savunmasının alınmış olması, kanıtların toplanmış olması, evrak kapsamı, kanıt durumu, belgenin geldiği evre, bu evreden sonra sanığın kanıt karartma ihtimalinin olmaması, sanığın tutuklulukta geçirdiği, tutukluluğun bir Tedbir oluşu, tutuklulukta istenilen gayeye isimli Denetim önlemlerinden bir yahut birkaçının uygulanması ile de ulaşılabileceği kıymetlendirilerek, sanığın durumuna nazaran ölçülü olmayan tutukluluğun devamı istikametindeki çoğunluk görüşüne katılmayarak, ölçülü bir yahut birkaç isimli Denetim önlemi ile tahliyesi görüşü ve kanaatindeyim” sözlerini kullandı.
Kavala hakkında Daimi bu formda karar çıkması, yargılamanın siyasi olduğu tarafındaki tezlere karşı yargıçların Özgür iradeleri ile karar verdiği imajının yansıtılması emelini taşıdığı tenkitlerine neden oluyordu.
34) Tahliye talebinin reddi kararı neden krize yol açtı?
Kararın akabinde Kavala’nın hür bırakılması için ABD, Almanya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda’nın Ankara büyükelçileri ortak bir İzah yaptı. Hazırlanan bildiride, “Türkiye’nin milletlerarası yükümlülükleriyle ve ulusal kanunlarıyla uyumlu biçimde, bu davanın adil ve süratli biçimde sonuçlandırılması gerektiği kanısındayız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bu konudaki kararları doğrultusunda Osman Kavala’nın derhal özgür bırakılmasının sağlanması için Türkiye’ye davette bulunuyoruz” denildi
Ayrıca Kavala’nın dava sürecinin farklı evrakların birleştirilmesi ve beraat kararından sonra yeni davalar yaratılması yoluyla Daimi geciktirildiğine işaret edilerek bu durumun “Türk yargı sisteminde demokrasiye saygıyı, hukuk devleti ve şeffaflık unsurlarını gölgelediği” belirtildi.
35) Erdoğan, bildiri için ne dedi?
Erdoğan, Kavala için, “Bakın artık AİHM bir karar almış. Bu Kavala denilen Soros artığıyla ilgili olarak Türkiye’yi adeta burada mahkum etmek istiyorlar” tabirlerini kullanırken, büyükelçiler için de, “10 Tane büyükelçi bu açıklamayı niçin yapar? Bu Soros artığını savunanlar, bunu nasıl bıraktırırız çabası içindeler. Türkiye’ye ders vermek sizin haddinize mi?” dedi.
Erdoğan, bir sonraki açıklamasında ise “Yatıyorlar kalkıyorlar Kavala da Kavala… Kavala dediğin Soros’un Türkiye şubesi… 10 Tane büyükelçi onun için Dışişleri Bakanlığı’na geliyor. Bu ne terbiyesizliktir ya… Siz burayı ne zannediyorsunuz ya? Burası Türkiye… Türkiye… Burası o denli zannettiğiniz üzere bir kabile devleti değil. Burada talimat Eda üzere bir yola giremezsiniz… Gerekli talimatı ben Dışişleri Bakanıma verdim. Bu 10 Tane büyükelçinin istenmeyen adam ilan edilmelerini Çabucak halledeceksiniz dedim. Bunlar Türkiye’yi tanıyacak, anlayacak, bilecekler. Türkiye’yi bilmedikleri, anlamadıkları gün burayı terk edecekler” tabirlerini kullandı.
36) Büyükelçiler, “istenmeyen adam” ilan edildi mi?
Dışişleri Bakanlığı, 10 büyükelçiyi bakanlığa çağırdı. Daha sonra yaptığı açıklamada, “Bu ülkelerin Büyükelçileri/Maslahatgüzarlarına, toplumsal medya üzerinden yapılan ve Müstakil yargı tarafından yürütülen hukuksal bir süreçle ilgili bu hadsiz açıklamanın kabul edilemez olduğu, tüzel süreçlerin siyasallaştırılmasına ve Türk yargısına baskı yapmaya yeltenen bu açıklamanın reddedildiği, Laf konusu açıklamanın Büyükelçilerin savunduğunu tez ettikleri hukukun üstünlüğü, demokrasi ve yargı bağımsızlığına da alışılmamış olduğu iletilmiştir” sözleri kullanıldı.
Bakanlık, Erdoğan’ın talimatı konusunda ise bir mühlet sessiz kaldı. 10 büyükelçiden, daha sonra bir İzah daha geldi.
37) Kriz nasıl çözüldü?
Büyükelçiler, birinci açıklamadan bir hafta sonra, toplumsal medya hesaplarından ortak bir açıklamayı paylaştı. Açıklamada, “”18 Ekim tarihli açıklamaya ait kimi soruların yöneltilmesi vesilesiyle, Diplomatik Alakalar Hakkındaki Viyana Sözleşmesi’nin 41. Unsuruna riayet etmeyi teyit eder” sözleri kullanıldı. Viyana Sözleşmesi’nin Laf konusu hususu, büyükelçilerin bulundukları ülkelerin kanunlarına uymaya riayet etmek zorunda olduklarını ve İç işlerine karışamayacaklarını düzenliyor. İktidar tarafından, “geri adım” olarak yorumlanan bu İzah sonrası tansiyon düştü. Lakin büyükelçilerin Geri adım atmadığı, yalnızca Mevcut olan bir kuralı anımsatarak ortamı yatıştırdıkları yorumları da yapıldı. Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Roma’daki G20 Başkanlar Doruğu’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşme sonrası, ülkesinden gelen gazetecilere, “Hollanda’nın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına dikkat çekme hakkını her Vakit Bâtın tuttuğunu Erdoğan’a anlattım. Bunun içişlerine müdahale değil, kozmik pahaların teyidi olduğunu düşünüyoruz. Ayrıyeten bunu gelecekte de yapmaya devam edeceğimizi söyledim. Bu da, ikili ilgilerin bir parçası” açıklamasını yaptı.
38) Kavala, bu gelişmelere nasıl reaksiyon gösterdi?
Kavala, avukatları aracılığıyla yaptığı açıklamada, bundan sonra duruşmalara katılmayacağını bildirdi. Kavala, şunları kaydetti:
“Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Afrika ziyareti dönüşü benimle ilgili kullanmış olduğu ‘Soros artığı’ üzere tabirler nihayet derece esef vericidir ve Cumhurbaşkanlığı makamının ciddiyetine Müsait düşmemiştir. Ülkemizdeki sivil cemiyet kuruluşlarının şeffaf biçimde desteklenmesi hedefiyle maddelere Müsait biçimde kurulmuş ve aktiflik göstermiş olan Aleni cemiyet Vakfı’nın Yönetim heyetinde, öteki Yönetim şurası üyeleri üzere misyon yaptım. Hiçbir devirde başkanlığını üstlenmedim, Aleni cemiyet Vakfı’nı ya da George Soros’u temsil eder nitelikte bir yetkim, statüm olmadı. Bildiğim kadarıyla, Sayın Erdoğan George Soros ile bu vakfın kuruluşundan evvelki bir tarihte tanışmış ve Soros’un en nihayet Kasım 2015’te Türkiye’ye yaptığı ziyaret sonrasına kadar, eşitlik ve Kalkınma Partisi’ne mensup siyasetçiler ve Cumhurbaşkanı’nın danışmanları ile Soros’un diyaloğu devam etmiş. Ben bu görüşmelere dâhil olmadım, içerikleri hakkında da bilgi sahibi değilim. Cumhurbaşkanı’nın karar giymemiş ve yargılaması devam etmekte olan bir bireye yönelik aşağılayıcı ve lekeleyici sözleri, insan haysiyetine hamle niteliğindedir. Bunlar hatalı olduğum algısı yaratan ve yargıyı direkt etkileyen bildirilerdir. Bu koşullar altında adil bir yargılama yapılmasına imkân kalmadığından, bundan sonra duruşmalara katılmamın ve savunma yapmamın anlamsız olacağına inanıyorum.”
39) Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, sonraki duruşmaların akabinde nasıl bir tavır izledi?
AİHM kararlarının Üye ülkelerce uygulanmasını denetlemekle yükümlü olan Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, 16 Eylül’de yaptığı açıklamada, 30 Kasım-2 Aralık 2021 tarihleri ortasında gerçekleşecek toplantıdan Evvel AİHM kararının uygulanarak Osman Kavala’nın derhal özgür bırakılması talebini yineledi. Komite, bunun gerçekleşmemesi halinde ihlal prosedürünün başlatılacağı ikazında bulunuldu.
40) İhlal prosedürü başlatıldı mı?
Evet. 2 Aralık 2021’deki toplantıda oy çokluğuyla ihlal prosedürünün başlatılmasına karar verildi. Kavala, buna Karşın Yeniden tahliye edilmedi. 2 Şubat 2022’de ise süreç resmen başladı ve Türkiye’nin AİHM kararını uygulayıp uygulamadığının tespiti için evrak AİHM’ye gönderildi.
41) AİHM, bu tespiti yaptı mı, süreç nasıl işledi?
Evet yaptı ve Türkiye’nin kararı uygulamadığına hükmetti. Beyaz Bakanlar Komitesi’nin AİHM’nin, kararın uygulanmadığına yönelik tespiti ile Birlikte Üye ülkenin Avrupa Konseyi’ndeki birtakım haklarını kısıtlamaktan, üyeliğini askıya almaya kadar uzanan bir sıra yaptırıma karar Eda hakkı bulunuyor. Bakanlar Komitesi, bugüne kadar bu yola yalnızca Azerbaycan ile ilgili olarak başvurdu. Tutuklanan ve AİHM kararına Karşın tahliye edilmeyen İlgar Mammadov, komitenin AİHM’ye müracaat yapmasının akabinde tahliye edildi. Bunun üzerine belge kapatıldı. Türkiye, süreç devam ederken Kavala’nın Evvel tahliyesine sonra bu suçlamalardan beraatine karar vermezse, yaptırım uygulanan birinci ülke olacak. Lakin bugüne kadar uygulanacak yaptırımla ilgili olarak harekete geçilmedi.
42) Bu durum, dava sürecini etkiledi mi, nihayet duruşmada neler yaşandı?
İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Şubat 2022’de yapılan duruşma, davanın bir Lahza Evvel bitirilmesinin arzulandığı tezlerini güçlendiren gelişmelere sahne oldu. Mahkeme, Çarşı davasını, anne belge davası ile ilgisi olmadığı gerekçesiyle ayırdı. Böylelikle Kavala’nın tutukluluğunun uzamasına ve sürmesine yol açan dava birleştirme süreci, davaların tekrar ayrılmasıyla nihayet buldu. Kavala’nın avukatları ise mahkemenin davayı bir Lahza Evvel bitirmekle görevlendirildiğini belirterek, heyetin davadan çekilmesini istedi. Fakat bu talep reddedildi. Kavala’nın tahliye talebi de Tekrar teğe karşı iki oyla Geri çevrildi. Mahkeme, temel hakkındaki görüşünü hazırlaması için belgeyi savcılığa verdi
43) Savcı, temel hakkındaki görüşünde suçlamalarını sürdürdü mü?
Savcı Edip Şahiner, temel hakkındaki görüşünde, 2013’ten bu yana tekraren davalara husus edilen tezleri tekrar tekrarladı.
Ancak bu Sefer Kavala ile Birlikte 15 Temmuz vuruş teşebbüsüne taban hazırladığı sav edilen Henry Barkey’in de Seyahat hareketleri sürerken hükûmeti yıkmayı amaçladığını öne sürdü ve Delil olarak 2013’te de Türkiye’de temaslarda bulunmasını gösterdi. Savcılık, Barkey iç Yurt dışındaki sanıkların evraklarının ayrılmasını, Kavala ile sanıklardan Mücella Yapıcı’nın ağırlaştırılmış müebbet mahpusla, diğer 7 sanığın ise 20 Yıl mahpusla cezalandırılmasını talep etti. Savcılık, Kavala’nın tutukluluğunun da devamını istedi.
Savcılık, casusluk kabahatinden da ayrıyeten yargılanan Kavala’nın, 15 Temmuz darbesine yer hazırlamak ve Seyahat hareketlerini organize etmek kabahatlerinin, “hükûmeti devirmeye kalkışmak” hususu üzerinden Biricik cürümde birleştirerek, Biricik ağırlaştırılmış müebbet mahpus talebinde bulundu.
Savcılık, temel hakkındaki görüşünde, daha Evvel olduğu üzere Seyahat aksiyonlarının Aleni cemiyet Vakfı ve kurucusu George Soros tarafından örgütlendiği, Otpor ve Canvas üzere Yurt dışındaki oluşumların Türkiye’de harekete geçtiği, bu temasların bir kısmının oyuncu Mehmet Ali Alabora tarafından kurulduğu, Kavala’nın ise hem Seyahat hem de 15 Temmuz sürecinde hükûmeti devirmeyi amaçladığı tezlerini tekrarladı.
44) Bu suçlamaların evvelkilerden farkı Mevcut mı?
Hayır. Ne Kavala ne de Seyahat davası açısından ortada yeni bir sav yok. Fakat daha Evvel olduğu üzere tekrar cürüm vasfı değiştirilerek dava tamamlanmaya çalışılacak. Yaşanan epey gelişmeden sonra Yine Seyahat davasında daha Evvel beraat eden lakin istinaf mahkemesince haklarındaki karar bozulan 9 sanık hakkında karar verilecek.
45) Karar duruşmasında neler yaşandı?
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 25 Nisan’da yapılan duruşmada, sanıklar ve avukatlar savunmalarını yaptı. Akabinde mahkeme sanıklara nihayet kelamlarını sordu. Verilen kısa ortanın akabinde karar açıklandı.
Mahkeme, Kavala’yı ağırlaştırılmış müebbet, Ayşe Mücella Yapan, Çiğdem Mater Utku, Ali Hakan Altınay, Mine Özerden, Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Zeybek Ali Ekmekçi’yi 18 Yıl mahpusla cezalandırdı. Kavala’nın tutukluluk halinin devamına diğer sanıkların tutuklanmasına karar verdi.
46) Sanıkların tutuklanmaları neden reaksiyon topladı?
Olağan koşullarda bu türlü bir cezanın akabinde tutuklama ölçülü sayılabilirdi. Fakat Laf konusu sanıklar, haklarındaki ağır suçlamalara Karşın Tüm duruşmalara gelmiş olmalarına, bir kısmının yurtdışından dönerek duruşmalara katılmalarına Karşın tutuklama kararı “kaçma şüphesi” ile verildi. Halbuki mahkeme, bugüne kadar sanıklara yurtdışına çıkış yasağı ya da farklı bir isimli Denetim kararı bile uygulamamıştı. Kısa müddet Evvel yapılan yargılamada beraat eden, Seyahat aksiyonlarından Çabucak sonra açılan davalarda da beraatlerine karar verilen sanıkların tutuklanmaları, bu kararın savunmaların bile dikkate alınmadan süratle verilmesi Aka reaksiyon çekti.
47) Kavala hangi cürümden mahkûm edildi, öteki sanıklar hangi hatadan ceza aldı, neden indirim uygulanmadı?
Mahkeme, Osman Kavala’yı TCK 312/1. hususu uyarınca “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya yahut misyonunu yapmaya teşebbüs” kabahatinden ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına mahkûm etti. öbür sanıklara da “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya yahut misyonunu yapmaya teşebbüse yardım” cürmünden ceza verdi. Mahkeme, güzel Vaziyet ya da takdir indirimi uygulanmasını gerektirir bir durumun da olmadığına hükmetti. Böylelikle, Kavala, tekraren değişen suçlamaların akabinde Türkiye’nin AİHM’de mahkûm olmasına yol açan birinci suçlamadan ceza almış oldu.
48) Kavala hakkındaki casusluk suçlaması ile ilgili bir karar verildi mi?
Evet. Kavala’nın bu dava bitene kadar cezaevinde tutulmasına münasebet gösterilen casusluk suçlamasından beraat kararı verildi.
49) İstinaf mahkemesi kararını verdi mi, belge Yargıtay’a gitti mi?
28 Aralık 2022’de belgeyi ele Meydan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi, sanıkların itirazlarının tümünü reddetti ve Lokal mahkemenin verdiği kararın Müsait olduğunu vurguladı.
Kararda, “Mahkemenin sanıklar hakkında verdiği mahkumiyet kararlarında tarza ve temele ilişkin rastgele bir hukuka karşıtlığın bulunmadığı, kanıtlarda ve süreçlerde rastgele bir eksiklik olmadığı, ispat bakımından değerlendirmenin yerinde olduğu, aksiyonların yanlışsız olarak nitelendirildiği ve kanunda öngörülen kabahat tipine uyduğu, cezaların yasal bağlamda uygulandığı anlaşıldığından, istinaf müracaatında bulunan sanıklar müdafiilerinin ileri sürdükleri nedenler yerinde görülmemiş olmakla, CMK’nın 280/1-a hususu uyarınca istinaf müracaatlarının temelden reddine…” sözleri kullanıldı. Tahliye talepleri için de yorum kısa ve net oldu:
“Tutukluluk durumu ile ilgili olarak ise, sanıklara verilen ceza ölçüsü, sanıkların üzerlerine atılı cürmün niteliği ve CMK’nın 100/3-a-12 hususunda sayılı kabahatlerden olması, mevcut kanıtların Güçlü Kuşku sebeplerinin varlığını göstermesi, tutuklamaya alternatif koruma önlemlerinin yetersiz kalacağının kabulü ve tutuklu sanıkların tutuklulukta geçirdikleri mühletler dikkate alınarak tahliye taleplerinin reddine, tutuklu sanıklar Ayşe Mücella Yapan, Şerafettin Can Atalay, Tayfun Kahraman, Ali Hakan Altınay, Mehmet Osman Kavala, Çiğdem Mater Utku ve Mine Özerden’in tutukluluk kararının ve sanık Yiğit Ali Ekmekçi’nin tutuklamaya yönelik yakalama kararının devamına…”
AİHM kararı ve Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin yaptırım sürecini başlatması karara bahis bile olmadı.
50) Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi ne yaptı, süreç nasıl işliyor?
AİHM, Kavala’ya yönelik hak ihlallerinin Tüm sonuçlarıyla Birlikte ortadan kaldırılmasını istemişti. Fakat Türkiye, Tüm sonuçlarıyla Birlikte ortadan kaldırmak bir yana cezaevinden tahliye edilmesine bile yanaşmadı. Bu uygulamasını da AİHM’nin karara bağladığı evrak ile Kavala’nın o Lahza yargılandığı belgenin farklı olduğu argümanıyla savundu. Fakat karar, bu evraklar ortasında hiçbir ayrım bulunmadığını, yalnızca Vakit vakit suçlamaların değiştiğini gösteriyor. AİHM de kararın uygulanmadığını tespit etti. Bakanlar Komitesi, bunun üzerine yaptırım sürecini resmen başlattı. Fakat sürecin nasıl ilerleyeceği bilinmeyen. Çünkü bugüne kadar örneği yok. Bakanlar Komitesi’nin bu bahiste bir temas kümesi kurduğu söylendi lakin bu Küme şimdi kurulmadı. Temas kümesinin kurularak, Türkiye ile bahisle ilgili görüşmeler yapması, Türkiye’nin adım atmaması halinde, kademeli yaptırımlar uygulanmasını önermesi bekleniyor. Bu yaptırımlar Avrupa Konseyi’nde oy hakkının askıya alınmasından, kurul üyeliğinin sonlandırılmasına kadar uzanabilecek. Fakat Avrupa Kurulu de ağır devinim etmekle eleştiriliyor.
Yorum Yok