Hukukçular “başörtüsü düzenlemesini” değerlendirdi: “Düzenleme eşitlik ilkesine aykırı, peçeli, burkalı yargıçlar görebiliriz”

Genel Oca 26, 2023 Yorum Yok

AKP’nin, başörtüsüne anayasal teminat getirilen ve ailenin tekrar tanımlandığı anayasa değişikliği teklifi TBMM Anayasa Kurulunda kabul edildi. Kuruldan geçen teklifi T24’e kıymetlendiren hukukçular düzenlemenin Anayasa’nın pek Fazla hususuna karşıt olduğunu belirterek, kamusal alanda karmaşa yaşanacağını anlattı. Anayasa Hukuku Profesörü Necmi Yüzbaşıoğlu, düzenlemenin farklı inançları olan bayanlar tarafından kaos yaratacağını savunarak, “Örtünmenin farklı çeşitleri Mevcut ve bunu Tanım etmek Mümkün değil. kara çarşaf üzere örtünme var. Çarşafla gelene olmaz mı diyeceksiniz? Farklı inançlardaki bayanların kamusal alanda dini kıyafetler giymesine ne diyeceksiniz? Kamusal misyonların yapılmasında nasıl bir düzey sağlanacak?” diye sordu. Prof.Dr Sibel İnceoğlu da “Düzenleme yalnızca baş örtmeyi değil, ‘dini inancı nedeniyle tercih ettiği kıyafeti’ de kapsadığından, halk misyonuna alınırken ve icra ederken bayanın etek uzunluğundan, kollarının görünüp görünmediğine kadar her şeyine karışan devlet, peçe takılmasına ya da burka giyilmesine karışamayacaktır. Hasebiyle peçe ile ya da burka ile misyon yapan polis, asker ya da hakim görmemiz Mümkün olacaktır” konuştu. Emekli Cumhuriyet Savcısı Nadi Türkarslan ise, düzenlemenin kendi içinde eşitliğe karşıt halde ayrımcılık içerdiğini belirterek, “Bu ayrımcılık bayan lehine olumlu ayrımcılık değil, erkeklere hak tanımayan bir ayrımcılıktır. Bu türlü bir düzenleme en başta Anayasa ve AİHS’in Adalet unsuruna terstir. Bu nedenle de düzenlemenin bireye hak sağlama maksadına yönelik olmadığını, yalnızca siyasi nedenlerle yapıldığını göstermektedir” sözlerini kullandı.

AKP’nin MHP ve BBP’nin dayanağıyla TBMM’ye sunduğu ve Anayasa Kurulunda kabul edilen teklifle başörtüsüne anayasal teminat getirilirken, “kadınların dini inancı nedeniyle tercih ettiği kıyafetler” cümlesine de yer verilerek epey geniş bir çerçeve çizilmesi ve burka ve çarşaf üzere her türlü giyim üslubunun önünü açabilecek biçimde ibareler kullanılması dikkat çekiyor.  Ailenin yine tanımlanmasına ait olarak da Anayasa’daki aile tarifinde yer Meydan “eşler” ibaresinin sırf bayan ve erkek ortasındaki birlikteliği kapsaması ön görülen teklifte, buna ait münasebet ise “İnsan tabiatına Müsait bir birliktelikle bu bağlamda iki farklı cinsiyetin yani bayan ve erkeğin evlilik yoluyla kurduğu aile, Türk milleti olarak varlığımızın da teminatıdır. Türk toplumunun temeli olan aile yapısını korumak ve aileye yönelik her türlü tehlike, tehdit, taarruz, çürüme ve sapkınlığa karşı Tedbir almak devletin asli görevidir” denilerek açıklandı. Lakin unsur münasebetinde yer verilen “sapkınlık” ibaresinin tarifi bulunmuyor.

Hukukçular, dün Anayasa Kurulundan geçen teklifi T24’e kıymetlendirdi.

“Kamuda kaos yaratır”

Prof.Dr Necmi Yüzbaşıoğlu:

“Başörtüsü konusunda hukuksal, anayasal düzenleme yapılmasını hakikat bulmuyorum. Hele ki inançlara referans yaparak konulacak bir düzenlemenin Anayasa Mahkemesi’nin 2008 yılındaki içtihadına açıkça karşıt olduğunu düşünüyorum. Düzenleme laiklik unsuruna de açıkça alışılmamış. Zira bu ülkede sırf Müslüman bayanlar yok, farklı dini inançlara sahip bayanlar da Mevcut ve dini kıyafetler başörtüsü ile sonlu değil. Başörtüsünün dahi farklı tipleri var. Bu düzenlemenin meseleleri çözeceğini düşünmüyorum. Bu tıpkı vakitte ayrımcılık manasına da gelecektir. Farklı dini inancı olan bayanların farklı kıyafetleri var, Yahudiler, İseviler var. Bu düzenleme bir belirsizlik yaratacak, kamuda kaos Laf konusu olacaktır.”

“Anayasal düzenleme ile değil, müsamaha ile çözülmeli”

“Başörtüsü konusunun yasal anayasal bir düzenlemeye sığmayacağını düşünüyorum. Örtünmenin farklı çeşitleri Mevcut ve bunu Tanım etmek Mümkün değil. kara çarşaf üzere örtünme var, çarşafla gelene olmaz mı diyeceksiniz? Farklı inançlardaki bayanların kamusal alanda dini kıyafetler giymesine ne diyeceksiniz? Düzenleme teminata mi alıyor, kaos mu yaratıyor belirli değil. Farklı inançları olan bayanlar tarafından kaos yaratacağını, halk sistemini bozan bir Vaziyet alacağını düşünüyorum. Kamusal vazifelerin yapılmasında nasıl bir düzey sağlanacak? Düzenlemenin özgürlük yerine Kıymetli bir kaosa neden olacağını düşünüyorum. Bu mevzuyu anayasal düzenleme ile değil beğenilen görü ile çözmek daha gerçek olacaktır.”

“Farklı birlikteliklere yasal hak tanınmasını engellemek istiyorlar”

Yüzbaşıoğlu, aileyi yine tanımlayan düzenlemenin münasebetlerinin ise kabul edilemez olduğunu belirterek, “Türkiye’de uygar Kanun’a nazaran aslında eşcinsellerin evlenmesi Muhtemel değil. Düzenleme ile “Kadın-erkek” denilerek ileride yasal düzenleme ile aile yerine birliktelik üzere bir tanımlama ile farklı birlikteliklere yasal haklar tanınmasının önüne geçilmek isteniyor” dedi.

Prof.Dr Sibel İnceoğlu ise, Anayasa değişikliği teklifinin her iki unsurunun de Türlü açılardan sıkıntılı olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Hem Adalet hem laiklik prensibine aykırı”

“Teklife nazaran düzenlemenin birinci hususu Anayasanın vicdan, dini inanç ve kanaat özgürlüğünü düzenleyen 24. Unsuruna 2 fıkra halinde kararlar eklemektedir. Unsur 24’e eklenmek istenen birinci fıkra, bayanların hak ve özgürlükleri kullanmalarının ve mal ve hizmetlerden yararlanmalarının başlarının örtülü ve Aleni olması koşuluna bağlanamayacağını belirtmektedir. Düzenleme yalnızca bundan ibaret olsa sanırım itirazlar bu kadar ağır olmayabilirdi. Elbette bu noktada dahi Çeşitli haklı sorular gündeme gelebilir. mesela neden erkeklere değil de yalnızca bayanlara yönelik bu türlü bir teminat verildiği ya da neden yalnızca dini inançlar nedeniyle örtünmeye imtiyaz tanındığı, Öbür dinlerin, inançların ya da vicdani kanaatlerin gerektirdiği Öbür Cin giysilerin neden kapsam dışı bırakıldığı tarafındaki sorular karşılıksız kalmıştır; hasebiyle inançlar ortasında ayırım yapmama yükümlülüğünü içeren laiklik prensibinin yanı Dizi Adalet unsuruyla çelişen bir tarafı olduğu da doğrudur.

“Peçeli-burkalı asker polis ya da hakim görebiliriz”

Madde 24’e eklenen ikinci fıkra ise daha da sıkıntılıdır. Bu kararda, bayanların, dini inançları nedeniyle başlarını örtmeleri ve tercih ettikleri kıyafetlerden ötürü, yalnızca “hizmet almaları” tarafından ayrımcılık yapılamayacağı belirtilmemiş, tıpkı vakitte “özel ve kamuda çalışması” istikametinden de ayrımcılık yapılamayacağı belirtilmektedir. Karar yalnızca baş örtmeyi değil, “dini inancı nedeniyle tercih ettiği kıyafeti” de kapsadığından, halk misyonuna alınırken ve icra ederken bayanın etek uzunluğundan, kollarının görünüp görünmediğine kadar her şeyine karışan devlet, peçe takılmasına ya da burka giyilmesine karışamayacaktır. Hasebiyle peçe ile ya da burka ile vazife yapan polis, asker ya da hakim görmemiz Muhtemel olacaktır. Bu karar, Öbür nedenlerle kıyafet seçimini garanti altına almayıp, yalnızca dini nedenle kıyafet seçimini teminat altına aldığı için Adalet ve laiklik prensibiyle çelişmekle kalmaz, tıpkı vakitte vatandaşın hizmet alımında da Fazla Önemli problemler yaratır. Vatandaşın kendisine hizmet sunan halk görevlisinin kimliğini bilme hakkı vardır, burka ya da peçe nedeniyle kimliği anlaşılamayan bireylerin hizmet sunması halinde vatandaşın keyfilik karşısında hiçbir muhafazası kalmayacak, onun hak arama özgürlüğü elinden alınmış olacaktır. Hasebiyle ikinci fıkra, birebir vakitte hukuk devletiyle de çelişir.

“Sapkınlık denilerek nefret telaffuzuna taban hazırlanıyor”

Ailenin tekrar tanımlamasına ait düzenlemeye de değinen İnceoğlu kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Düzenleme Anayasanın 41. unsuruna, “evlilik birliği bayan ile erkeğin evlenmesiyle kurulabilir” kararını eklemeyi amaçlamaktadır. Çoğulcu demokrasiyi benimseyen ülkelerde tam aykırısı tarafta bir eğilim varken, birebir cinsten insanlara yönelik anayasal kısıtlama getirilmesi toplumun ileriye dönük mümkün taleplerine şimdiden Mani koymaya çalışmaktır” dedi. İnceoğlu şöyle devam etti: “Üstelik tıpkı cinsten olanların evliliği, Türkiye’de şu anda zati hukuken ve fiilen özgür değilken, bu istikamette talep de yokken, bunu anayasal olarak da yasaklamaya çalışmak ve münasebetinde sapkınlık olarak tanımlamak şaşkınlık verici bir maksat gösterme ve nefret telaffuzuna yer hazırlamaktır. Bu yaklaşım, yetişkinlerin Özel hayatlarına müdahaleyi, LGBTİ+ bireylere yönelik önyargıları ve şiddeti besleyip büyütmeye nihayet derece elverişlidir. İnsan haklarına saygılı bir Devletin misyonu bireyler ortası çatışmaları körüklemek değil, toplumun barış içinde yaşamasını teminat altına almaktır.

“Bir hayat üslubu empoze ediliyor”

Genel olarak baktığımızda her iki unsur de nihayet derece sakıncalıdır; Çağdaş Anayasacılığın Temel emellerinden biri hakların ve özgürlüklerin uygun bir biçimde dengelenmesidir. Halbuki burada bir dengelemeden çok, Anayasaya dini bir Faktör eklenmeye çalışılmakta, bir hayat stili empoze edilmektedir. Böylelikle, hak ve özgürlüklerin uygulamada her gün örselenmesine yeni bir Ebat kazandırılmakta ve açıkça ismi konmasa da Anayasaya bir resmi din ve mezhep anlayışının Yargıç olmasına çalışılmaktadır”

Emekli Cumhuriyet Savcısı Nadi Türkarslan da düzenlemenin Anayasa’nın Adalet unsuruna açıkça karşıt olduğunu kaydederek, şunları söyledi:

“Anayasa, haklar konusunda bir Yasa unsuru üzere detay değil genel unsurları gösteren düzenleme içerir. Halbuki 24. Unsurda ön görülen değişiklikler anayasa hukuku tekniğine karşıt biçimde, bir Yasa unsuru üzere epeyce uzun yazılmıştır. Asıl kıymetlisi unsur kendi içinde eşitliğe ters ayrımcılık yapmıştır. Bu ayrımcılık bayan lehine olumlu ayrımcılık değil erkeklere hak tanımayan bir ayrımcılıktır. Bu türlü bir düzenleme en başta Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi Adalet prensibine terstir. Bu nedenledir ki düzenlemenin bireye hak sağlama emeline yönelik olmadığını, sadece siyasi nedenlerle yapıldığını göstermektedir.

“Muğlak ibarelerle düzenleme olmaz”

Teklifle getirilen 2. fıkradaki düzenlemeye ise gerek dahi yoktur zira özgürlüğün ihlali olabilecek halleri Biricik tek sayabilmek olanaksızdır. Hasebiyle Yasa yapma tekniğinde sayma formülü çoktan terkedilmiştir. Aslında inanç özgürlüğüne kısıtlama sayılacak haller yada bu nedenle yaptırım uygulanamayacağı birçok maddede düzenlenmiş, bu hak müdafaa altına alınmıştır. Bu hususla ilgili diğer taraf bayanın “tercih ettiği kıyafet” düzenlemesidir. Yasa unsurları hele anayasa unsurları Aleni net ve anlaşılır olmak zorundadır. Bu ibare muğlak soyuttur. Madem bu kadar detaylı düzenleme yapılıyor, o halde kıyafetten amaçlanan da yazılmalıydı. mesela bu kıyafet çarşaf mıdır? Öbür bir şey midir? Anayasa’ya nazaran değiştirilemeyecek, ihtilal maddelerine alışılmamış bir kıyafet de bu düzenlemeyle müdafaa altına alınmış olabilecektir.

“Anayasalar, maddelerde olabilecek değişiklikleri önlemek için yapılmaz”

Türkarslan düzenlemedeki aile tanımlamasına yönelik değişikliği de şu sözlerle kıymetlendirdi:

“Medeni yasaya nazaran evlenme aslında fakat bayanla erkek ortasında olabilir. Maddedeki düzenleme bu kadar Aleni ve net iken Anayasa’da yasadakinin birebiri düzenlemeye yer verilmesi abestir. Fakat buradaki gerçek gayenin, kapsamı düzenlemek olmadığı unsur münasebetinde ortaya çıkmaktadır. Münasebet, evliliğin kimler ortasında olabileceğinin aslında maddede yer aldığını fakat ileride maddede bir değişiklik olmasının önüne geçmek için değişiklik yapıldığını Anlatım etmektedir. Anayasa genel hak ve özgürlüklerin çerçevesini düzenlemek için yapılır, maddelerde olabilecek değişiklikleri önlemek için değil. Bu durum anayasa unsurlarına uymaz. Tekrar unsurda anayasada yer alamayacak muğlak tanımlar kullanılmıştır. hamle üzere tehdit üzere sapkın üzere. Bunların manası bireyden şahsa değişir bugün olağan olan yarın sapkınlık olur, birine nazaran sapkınlık olan diğerine olağan gelir, anayasalar bu türlü soyut kavramlar taşımamalıdır.”

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir