14 Mayıs’ta yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ile 28. Devre Milletvekili genel Seçimi için Geri sayım sürerken siyasi partilerin Milletvekili Namzet listelerini Yüksek Seçim Heyeti’ne (YSK) sunmaları için tanınan müddet bugün saat 17.00’de sona erecek. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Kemal Kılıçdaroğlu, Muharrem İnce, Recep Tayyip Erdoğan ve Sinan Oğan yarışacak.
İttifakların ve siyasi partilerin birleşik oy pusulasındaki yerlerinin belirlenmesi için 8 Nisan’da YSK’da kura çekimi yapıldı.
Birleşik oy pusulasında Cumhur İttifakı 8’inci, Emek ve Özgürlük İttifakı 9’uncu, millet İttifakı 18’inci ve cet İttifakı 19’uncu sırada yer alacak.
İttifakların ve partilerin oy pusulasındaki yerleri aşikâr oldu
MHP üzere birtakım partiler Namzet listelerini daha Evvel YSK’ya sunmuştu.
1 Nisan’da yapılan kura çekimi ile de cumhurbaşkanı adaylarının oy pusulasındaki yerleri muhakkak oldu.
Oy pusulasında 1. sırada Erdoğan, 2. sırada İnce, 3. sırada Kılıçdaroğlu ve 4. sırada Oğan yer alacak.
Güncellenmek üzere 20 Mart’ta ilçe seçim heyetlerince askıya çıkarılan muhtarlık bölgesi askı listeleri ve tutuklular ile taksirli hatalardan mahkumlara ait askı listeleri 2 Nisan Pazar günü askıdan indi. Listelere ait itiraz müddeti de sona erdi.
Seçmen kaydını e-Devlet üzerinden Denetim etmek mümkün.
Siyasi partilerin Milletvekili Namzet listelerini en geç 9 Nisan’da Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) sunmaları gerekiyor.
Kesin Namzet listeleri ise müracaat tarihinden 10 gün sonra, 19 Nisan’da ilan edilecek.
Seçim takviminin Kıymetli aşamaları
9 Nisan: Siyasi partilerin genel merkezlerinin, seçime katılacakları seçim etraflarına ilişkin Milletvekili Namzet listelerini YSK’ya alındı dokümanı karşılığında taşınabilir hafıza ve kağıt ortamında teslim etme mühleti 17.00’de sona erecek. YSK tarafından partilerin verdikleri Namzet listelerinin incelenmesine başlanacak.
Bağımsız Milletvekili adaylığı için Vilayet seçim heyetlerine müracaat mühleti de birebir saatte nihayet bulacak ve Vilayet seçim heyetleri Müstakil Milletvekili adaylarını YSK’ya bildirecek.
10 Nisan: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri genel Müdürlüğünden alınan bilgilere nazaran seçmenlerden ölmüş olanlar ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılanların Seçmen Kütüğü genel Müdürlüğünce işlenmesi tamamlanacak.
12 Nisan: Yurt içi ve Yurt dışı seçmen kütükleri katılaştırılacak. Yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıklar belirlenecek.
19 Nisan: Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına başlanılacak, siyasi partilerden sandık heyetinde vazife alacak olan Üye listelerinin ilçe seçim heyeti başkanlığına verilmesi istenilecek. YSK tarafından Milletvekili Kesin Namzet listelerinin seçim etrafları prestijiyle ilan edilmek üzere Vilayet seçim heyetlerine ve Resmi Gazete ile radyo ve televizyonda yayımlanmak üzere ilgili mercilere gönderilecek.
27 Nisan: Gümrük kapıları ile Yurt dışında oy Eda süreci başlayacak.
4 Mayıs: Propaganda özgürlüğü ve bir kısım seçim yasakları başlayacak.
7 Mayıs: Radyo ve televizyon propaganda konuşmaları başlayacak. Seçmen bilgi kağıtlarının seçmenlere dağıtımı tamamlanacak.
9 Mayıs: Yurt dışında oy Eda süreci sona erecek.
13 Mayıs: Seçim propaganda süreci saat 18.00 prestijiyle sona erecek.
14 Mayıs: oy Eda günü. Seçim yasakları saat 24.00’te sona erecek. Cumhurbaşkanı seçimi süreksiz sonuçları saat 23.59’a kadar ilan edilecek.
İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğu sağlanmadığı takdirde 28 Mayıs’ta yapılacak
Cumhurbaşkanı Seçimi’nin ikinci oylamasına ait seçim takvimi ise şöyle işleyecek:
15 Mayıs: İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin rastgele bir nedenle seçime katılmaması halinde Namzet ikamesi için belirlenen mühlet saat 17.00’de sona erecek. Süreksiz sonuçların ilanının gecikmesi halinde Namzet ikamesine ait seçim takvimi buna nazaran teselsül ettirilecek. Propaganda periyodu başlayacak. Sandık şuralarının kararları ve tutanaklarına karşı ilçe seçim konseylerine yapılacak itiraz mühleti saat 17.00’de sona erecek ve ilçe seçim heyetlerince en geç saat 23.59’a kadar karara bağlanacak.
16 Mayıs: İlçe seçim heyeti kararları ile birleştirme tutanaklarına karşı Vilayet seçim şurasına yapılacak itiraz müddeti saat 17.00’de nihayet bulacak ve yapılan itirazlar Vilayet seçim heyetlerince en geç saat 23.59’a kadar karara bağlanacak.
17 Mayıs: Vilayet seçim konseyi kararlarına ve Vilayet birleştirme tutanaklarına karşı YSK’ye yapılacak itiraz müddeti 17.00’de sona erecek. İlçe seçim heyetlerince, sandık şurası ve diğer görevlilerin değişikliklerinin SEÇSİS’e işlenmesine başlanacak. Yurt dışı ilçe seçim kurulunca, varsa saklama ve ulaştırma şurası, sandık şurası ve öbür görevlilerin değişiklikleri yapılacak.
18 Mayıs: Vilayet seçim heyeti kararlarına ve Vilayet birleştirme tutanaklarına karşı yapılan itirazlar YSK tarafından karara bağlanacak.
19 Mayıs: YSK tarafından Kesin seçim sonuçları Resmi Gazete ile radyo ve televizyonda ilan edilmek üzere ilgili mercilere gönderilecek.
20 Mayıs: Gümrük kapılarında ve Yurt dışında oy Eda süreci başlayacak.
22 Mayıs: Cumhurbaşkanı adaylarının radyo ve televizyonda yapacakları propaganda konuşmalarının yayın ve Vakit sıralarının belirlenmesi için YSK’de kura çekilecek.
24 Mayıs: Yurt dışında oy Eda süreci sona erecek. Radyo ve televizyon propaganda konuşmaları başlayacak.
27 Mayıs: Seçim propaganda devri saat 18.00’de sona erecek.
28 Mayıs: oy Eda günü.
29 Mayıs: Cumhurbaşkanı seçimi süreksiz sonuçları ilan edilecek. Sandık şuralarının kararları ve tutanaklarına karşı ilçe seçim heyetlerine yapılacak itiraz müddeti 17.00’de sona erecek ve yapılan itirazlar ilçe seçim heyetlerince en geç 23.59’a kadar karara bağlanacak.
30 Mayıs: İlçe seçim şurası kararları ile birleştirme tutanaklarına karşı, Vilayet seçim heyetlerine yapılacak itiraz süreci saat 17.00’de sona erecek ve en geç saat 23.59’a kadar karara bağlanacak.
31 Mayıs: Vilayet seçim şurası kararlarına ve Vilayet birleştirme tutanaklarına karşı, YSK’ye yapılacak itiraz müddeti sona erecek.
1 Haziran: Vilayet seçim heyeti kararlarına ve Vilayet birleştirme tutanaklarına karşı yapılan itirazlar YSK tarafından karara bağlanacak. YSK tarafından Kesin seçim sonuçları Resmi Gazete ile radyo ve televizyonda ilan edilmek üzere ilgili mercilere gönderilecek.
Seçimin yenilenmesi kararı ne manaya geliyor?
Anayasa’nın 116. Hususuna nazaran, Türkiye Aka millet Meclisi (TBMM), Üye tam sayısının beşte üçünün yani 360’ının çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor.
Cumhurbaşkanının da seçimlerin yenilenmesi kararı alma hakkı bulunuyor.
Ancak cumhurbaşkanının seçimi yenilemesi kararı “TBMM’nin feshi” manasına gelmiyor. O nedenle Meclis, seçim nedeniyle Uzaklık Eda kararı alana kadar çalışmalarını sürdürebilecek.
Depremden etkilenen 11 vilayette Milletvekili sayısı değişecek mi?
YSK, 31 Aralık 2022 tarihindeki nüfus sayımını temel alarak vilayetlerin çıkaracağı Milletvekili sayılarını ilan etti. O nedenle zelzeleden etkilenen vilayetlerde Milletvekili sayısı değişmeyecek.
YSK’nın 2 Mart 2023’te ilan ettiği karara nazaran zelzeleden etkilenen Adana 15, Şanlıurfa 14, Gaziantep 14, Diyarbakır 12, Hatay 11, Kahramanmaraş 8, Malatya 6, Adıyaman 5, Osmaniye 4, Kilis 2 Milletvekili çıkaracak.
YSK’nın yürüttüğü çalışmaya nazaran, sayı ne kadar Aka olursa olsun göç veren vilayetlerin de, göç Meydan vilayetlerin de seçimlerde çıkaracağı Milletvekili sayılarında bir değişiklik olmayacak.
Depremzedeler nasıl oy kullanacak?
6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen 11 vilayette yaşayanlar, bulundukları vilayetlerden taşınmadılar ise YSK’nın belirleyeceği yerlerde, var seçmen kütüklerine nazaran bulundukları vilayetlerin Milletvekili ile cumhurbaşkanını belirlemek için oy kullanabilecek.
Çadır kentlerde ya da konteynerlerde kalan yurttaşlar için YSK Gerekli tedbirleri almakla yükümlü. Öbür vilayetlere taşınan yurttaşlar ise seçmen kütüklerini bulundukları vilayetlere taşıyabilecek ve oyları bu ilin Milletvekili seçimi için geçerli olacak.
Örneğin, Hatay’dan Ankara’ya taşınan bir seçmen, taşındığı vilayette oy kullanabilecek fakat oyları Ankara’daki milletvekilliği seçimi için geçerli olacak.
Cumhurbaşkanı nasıl seçilecek, birinci cinste çoğunluk sağlanamazsa ikinci Zaman ne Vakit yapılacak?
14 Mayıs’ta 28. Devre Milletvekili Seçimi ile Bir arada yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçiminde, adayın, oyların salt çoğunluğunun, yani en az yüzde 50 artı 1’inin oyunu alması gerekiyor.
İlk tıpta hiçbir Namzet Gerekli çoğunluğu sağlayamazsa ikinci Evre 28 Mayıs’ta yapılacak.
İkinci tıpta, birinci çeşitte en Fazla oyu Meydan iki Namzet yarışacak ve geçerli oyların çoğunluğunu Meydan cumhurbaşkanı seçilecek.
Yeni seçim barajı nasıl uygulanacak, ittifaktaki partiler için seçim barajı nasıl hesaplanacak?
Siyasi partilerin Milletvekili çıkarabilmesi için ya Biricik başına ülke seçim barajını geçmesi ya da bir ittifak içerisinde yer alması ve bu ittifakın Yekün oyunun geçerli oylara nazaran belirlenmiş ülke barajını geçmesi gerekecek.
Geçen Yıl yapılan yasal değişiklikle ülke barajı yüzde 7’ye çekildi.
İttifakla seçime girilmesi halinde, ittifakın Yekün oylarının yüzde 7’yi geçmesi halinde, ittifak içinde yer Meydan siyasi partiler de barajı geçmiş sayılacak.
İttifak yapan partilerin Milletvekili sayıları nasıl hesaplanacak?
6 Nisan 2022’de yürürlüğe giren seçim yasası değişikliği ile ittifakın barajı geçmesi şartıyla, her bir siyasi partinin Milletvekili sayısı, ittifakın aldığı Yekün Milletvekili sayısını, her partinin aldığı oy oranına nazaran dağıtılarak hesaplanacak.
Bu sistem, ittifak içinde yer Meydan oy oranı düşük siyasi partilerin daha az Milletvekili çıkarması sonucunu doğurabilir.
2018 seçimlerinde ise ittifaka giren partilerin Milletvekili sayısı, ittifakın Yekün oyunun, partilerin bir seçim etrafında aldığı oylara bölünmesiyle hesaplanıyordu.
Yorum Yok