Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ile Hatay’ın Defne ilçesi merkez üslü yaşanan zelzelelerin Fazla segmentli kırılmaya Örnek olduğunu, nihayet 100 yılda bu ölçekte gerçekleşen nadir zelzeleler olarak kayıtlara geçtiğini söyledi. Sözbilir, “Bölgede, bu sistemin içerisinde şimdi kırılmamış Fazla sayıda fay modülü da var” diye uyardı.
Sözbilir, yerbilimi Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nce düzenlenen “6-20 Şubat Maraş ve Antakya Sarsıntıları Bize Ne Diyor?
Depremleri kıymetlendiren Sözbilir, şunları kaydetti:
“Birinci zelzelede Pazarcık, Amanos, Erkenek ve Narlı segmenti birbirini tetikleyecek biçimde Fazla kısa müddette kırılarak 7,7 büyüklüğündeki zelzelesi oluşturdu. Bundan 9 saat sonra da Sürgü Fayı bir transfer niteliğinde çalışarak oradaki gerilimi Yan taraftaki faylara iletti ve Doğanşehir ve Çardak fayı Bir arada kırılarak 7,6 büyüklüğündeki zelzelesi meydana getirdi. Bilhassa birinci zelzelede Önemli manada yıkım olmuştu lakin ikinci zelzelede, birinci sarsıntıda yıkılmayan binalar da yıkıldı. 20 Şubat’ta anne sarsıntılar sınıfında bedellendirilen üçüncüsü Defne’de 6,4 büyüklüğünde bir zelzele daha oldu. Bu Cin Aka ölçekli, Fazla segmentli kırılma dediğimiz sistem dünyada birkaç yerde gözlenmiş fakat bu ölçekte nihayet 100 yılda seçkin sarsıntılardan biri olarak kayıtlara geçmiş oldu. Bölgede, bu sistemin içerisinde şimdi kırılmamış Fazla sayıda fay kesimi da var.”
Can ve mal kaybını arttıran nedenler
Sözbilir, sarsıntıdan sonra Çeşitli üniversitelerden farklı kısımlardaki ilim insanlarının çalışmaları sonucu ortaya konan görüşlerin Derhal derhal ortak olduğunu lisana getirdi.
Diri fay üzerinde yapılaşma, taban sıvılaşması ve Bina kontrolü yetersizliğinin can ve mal kaybını arttıran nedenler olarak dikkat çektiğini kaydeden Sözbilir, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yapı kontrolü yetersizliği Fazla Değerli bir parametre olarak karşımıza çıktı. Jeolojik yer etütlerindeki kontrol yetersizliği, yapının yapılma sırasındaki ve bittikten sonraki kontrol yetersizliği günümüzde en Fazla konuşulan bahislerden bir tanesi oldu. Bana nazaran Türkiye’de Bina kontrolü Önemli manada çökmüş durumda. Kesinlikle bunun düzeltilmesi gerekiyor diye düşünüyorum.”
Yorum Yok