Savaşa gitmeyen Ruslar: Ya cezaevine ya ölüme gidecektim

Dünya Oca 15, 2023 Yorum Yok

Burcu Karakaş

Putin’in Eylül ayında ilan ettiği seferberliğin akabinde binlerce genç savaşa gitmemek için Rusya’yı terk etti. Genç Rus erkeklerin tercih ettiği yerlerden biri, İstanbul.

Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’ya askeri operasyon buyruğu vermesinin üzerinden yaklaşık bir sene geçti. Artık Türkiye’de yaşayan Veniamin, Putin’in 24 Şubat 2022 tarihli hamle kararını dün üzere hatırlıyor:

“Büyük bir şoktu zira. En berbatı olmuştu. nüzul geçiriyor üzere hissetmiştim.”

28 yaşındaki genç adam, bölgede tansiyonun yükselmesine rağmen Cenk çıkabileceğini hiç düşünmemiş. Anlık iletileşme kümelerinde paylaşılan roket imgeleriyle uyandığı o sabahtan sonra ise hiçbir şey eskisi üzere olmamış. Lakin üniversite arkadaşı Alexander üzere hayatını büsbütün değiştiren Öbür bir tarih daha var: Rusya’da kısmi seferberliğin ilan edildiği 21 Eylül 2022.

İstanbul Levent’te bir kafede bir ortaya geldiğimiz Veniamin ve Alexander, Rusya’nın önde gelen üniversitelerinden Moskova’daki Higher School of Economics’te (HSE University) Siyaset bilimi okumuş iki genç. Ekim ayından bu yana Türkiye’de yaşayan gençler, Forbes mecmuasının Kremlin’deki kaynaklarına dayandırarak sav ettiğine nazaran seferberlik ilanından sonra ülkeyi terk eden 700 bin civarındaki Rus vatandaşından yalnızca ikisi. Veniamin e-spor şirketindeki, Alexander ise Aka bir güç firmasındaki işini bırakıp Rusya’dan ayrılmış.


Veniamin, kısmi seferberlik ilan edildiği Rusya’yı terk etmeye karar vermiş

“Geçen Şubat öncesi Ukrayna’daki arkadaşlarımız gelişmeler hakkında ne düşündüğümüzü sorduğunda, ‘Savaş çıkmaz’ diyorduk.”

Veniamin: Yaşamak istedim

Veniamin, savaşın başlamasının akabinde finansal sebeplerle Rusya’da kaldığını, gideceği ülkede düzgün koşullarda yaşayabilmek için Nakit biriktirmeye başladığını söylüyor. Eylül ayında ilan edilen seferberliğin akabinde ise işin değiştiğini söylüyor:

“Ya cezaevine gidecektim ya da vefata. Yaşamak istedim.”

Genç adam, seferberliğin ilan edildiği gün Belarus’a bilet almış. Ayakkabı, diş fırçası üzere en Temel eşyalarını yanına aldığı koca bir sırt çantasıyla Moskova’yı terk etmiş ve Belarus’un başşehri Minsk’te bir ay müddetle bir arkadaşının meskeninde yaşamış. Bir ayın sonunda ise yakın arkadaşı Alexandar’ı arayıp, “Nereye gidelim” diye sormuş.

Göç Yönetimi Başkanlığı datalarına nazaran, Aralık 2022 prestiji ile yaklaşık 37 bini İstanbul’da olmak üzere Türkiye’de ikamet eden 149 bin 859 Rusya vatandaşı var. Bu datalar, Türkiye’de yaşayan Rusların üçte birinin İstanbul’da yaşadığını gösteriyor. Veniamin ve Alexander’ın seçimleri de İstanbul’dan yana olmuş. Lakin Alexander, Rusya’yı terk etme kararını kolay almadığını anlatıyor.

Alexander: Moskova’dan ayrılma kararı Fazla zordu

18 yaşına geldiğinde ailesinin yaşadığı kentten üniversite okumak için ayrılarak Moskova’ya taşınan Alexander, işgal kararı verilen günü, “Zombi üzereydim. Herkes şoktaydı. Kimse ne yapacağını bilmiyordu. Yine depresyona girdiğimi ayrım ettim” kelamlarıyla aktarıyor. Geçmişte depresyon tedavisi gören Alexander, bir Kez daha tıpkı süreci yaşamaktan korkmuş. 

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra bir ay boyunca arkadaş meclisleri de iç olmak üzere Cenk dışında hiçbir mevzunun konuşulmadığını, Edebiyat gelmesiyle ise savaşın sohbet konusu olmaktan çıktığını anlatıyor: 

“Savaş Fazla Irak bir şey üzere oldu, bize direkt tesiri yoktu.”


Alexander Moskova’dan ayrıldığı için Fazla üzgün olduğunu anlatıyor

Ancak seferberlik kararı ile savaşın gerçekliği bir Defa daha Rus halkının üzerine çökmüş. Veniamin’in bilakis onu düşündürten ekonomik durum değil, ülkesinden ayrıldıktan sonra ne yapacağı olmuş. 

“Moskova’dan ayrılma kararı benim için duygusal olarak Fazla zordu. Kazakistan sonuna yakın bir kente seferberlik ilanından beş gün sonrasına bilet aldım ve o mühlet boyunca düşündüm. Hayatımdaki en güç karardı.”

Alexander, nihayet dakikaya kadar gitme kararı üzerine düşündüğünü lisana getiriyor. O denli ki, uçağının olduğu gün Amel çıkışı havuza gireceği niyetiyle yanına mayo almış. Uçağın kalkmasına birkaç saat kala kararını mutlaklaştırarak havalimanına gitmiş ve trenle Kazakistan’a geçmiş. Burada eski Okul arkadaşının meskeninde bir ay geçirdikten sonra Veniamin ile İstanbul’da yaşamaya karar vermişler.

Veniamin Osmanbey’de, Alexander Levent’te oturuyor. Ezberledikleri Türkçe cümleler var. Veniamin’e nazaran, örneğin, “Kolay gelsin” demek, esnafla bağlantıları kolaylaştırıyor.

“Buraya geldiğimizde her şey bize Fazla sıkıntı, yabancı ve kaotik geldi” diyen gençlere, TotamTotut Danışmanlık Şirketi takviye vermiş. 

 

“İstanbul’da Rus nüfusun çoğunluğu Kadıköy’de yaşıyor”

İşgal sonrası Türkiye’ye gelen Rus Cenk terslerinin çoğunluğunu 30 ıslak altı, bekar ve maddi birikimi olanlar oluşturuyor. TotamTotut Danışmanlık Şirketi kurucusu D.’nin verdiği bilgiye nazaran, İstanbul’da Rusların en kalabalık olduğu ilçe, Kadıköy. Rusça konser afişleri ile duvar yazılarına Kadıköy sokaklarında sıklıkla rastlamak mümkün. D., kiraların nispeten daha ucuz olması nedeniyle Pendik ve Kartal ilçelerine de istek olduğunu Anlatım ediyor.

Rus göçmenlerle Telegram kümelerinde bir ortaya gelen danışmanlık şirketi, Eylül’deki seferberlikten beri Türkiye’ye sığınanlara konut bulma, ikamet müsaadesi alma ve entegrasyon hususlarında hizmet sunuyor.  Türkçe bilmeyenler için tamirat, paklık üzere gündelik işlerde dayanak alabilecekleri dijital bir File bile kurmuşlar. D., şimdiye dek birden fazla erkek 300 civarında Rusya vatandaşına Yardımcı olduklarını söylüyor.


Kadıköy’de Rusça konser afişleri görmek mümkün

D.’nin tezine nazaran, Aralık ayının nihayet haftasından bu yana Ruslara ilişkin ikamet müracaatlarına verilen ret yanıtlarında artış var. Alexander ikamet müracaatına ret cevabı Meydan Rus vatandaşlarından, Veniamin ise hala sonucu bekliyor.

İki ay eğitim Meydan akrabası Ukrayna’ya savaşa gitti

İki gencin aileleri hala Rusya’da. Veniamin, annesinin haber okumayı bıraktığını, savaşa dair haberleri kendisinden öğrendiğini söylüyor.

“Annem Moskova’dan ayrıldığım için Fazla lakin Fazla üzgün. Nasıl olduğunu sorduğumda, ‘Biraz ağladım’ diyor. ‘Biraz ağladım’ aslında ‘Gözyaşlarına boğuluyorum’ demek, biliyorum…”

Putin’in Rusya’da kısmi seferberlik ilan etmesinin akabinde 300 bin yedek asker vazifeye çağrılmıştı. Seferberlik sonrası Rusya’yı terk etmeyip Ukrayna’ya savaşa giden erkeklerden biri, Alexander’ın akrabası. 45 yaşındaki aile ferdinin iki ay eğitim aldıktan sonra yılbaşında Ukrayna’ya gönderildiğini aktarıyor.

“Akrabam, evli ve çocukları var. Rusya’da oturmuş bir nizamı var. durum bu türlü olunca terk etmek kolay değil. öteki yandan, ‘Savaşa gitmek istemiyorum fakat git derlerse giderim zira Ödlek değilim’ diye düşünenlerden biriydi.”

ABD Genelkurmay Lideri Orgeneral Mark Milley, geçen Kasım ayında yaptığı açıklamada Ukrayna işgalinden bu yana yaklaşık 100 bin Rus askerin “öldüğü ya da yaralandığını” iddia ettiklerini açıklamıştı. 


İstanbul’da bir duvar yazısı: “Rusya yalnızca Putin değil”

İki Rus arkadaş, kendilerini bir sene kadar yönetim edecek birikime sahip. Sonrası ise meçhul. Rus gençler ülkelerine dönmek istese de bu, Cenk bitmeden Mümkün gözükmüyor. Veniamin, Rusya’da toplumunun savaşla birlikte düzgünden düzgüne militarize olduğunu ve var iklime dönmek istemediğini lisana getiriyor.

“Bir gün sonra için bile plan kuramıyorsun” diyen Alexander, en Fazla mimarisine hayran olduğu Moskova’yı özlüyor. O denli ki birçok kahvaltısına Moskova sokaklarından canlı yayın yapan Youtuber’ların eşlik ettiğini söylüyor. Dönmek isteyip istemediğini sorduğumda gözleri uzaklara dalıyor.

“İnşallah…”

* Veniamin ve Alexander’ın Emniyet sebebiyle isimleri değiştirilmiştir. 

Yorum Yok

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir