Polonya hudutlarına düşen füzenin Ukrayna’ya ilişkin olabileceğinin ortaya çıkmasının akabinde Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, incelemelerin sürdüğünü fakat NATO’nun 4. unsurunu aktive etmeye gerek kalmayabileceğini söyledi.
Reuters’ın aktardığı habere nazaran dün akşam saatlerinde (15 Kasım), Polonya hududuna roket isabet etmiş, iki şahıs hayatını kaybetmişti. Füzenin birinci olarak Rusya’ya ilişkin olduğu argüman edilse de Rusya Savunma Bakanlığı, füzenin Ukrayna’ya ilişkin S-300 savunma sisteminin modülü olduğunu belirtmişti. ABD Lideri Joe Biden da füzenin Rusya’ya ilişkin olmasının “uzak bir ihtimal” olduğunu belirtmişti.
Basın toplantısında konuşan Polonya Başbakanı Morawiecki, isabet eden füzenin “büyük ihtimalle” Ukrayna hava savunması tarafından kullanıldığını ve “bilinçli bir saldırıya” dair sinyal bulunmadığını söyledi.
Morawiecki, NATO’nun 4. Hususunu aktive etmeye ait incelemelerin sürdüğünü fakat gerek kalmayabileceğini söyledi.
|
4 husus ne diyor? NATO’nun 4. hususu çerçevesinde bir Üye ülke Ulusal güvenliği, Hudut bütünlüğü ya da bağımsızlığı tehlike altına girmesi halinde istişareler için öteki Üye ülkeleri toplantıya çağırabiliyor. Türkiye daha Evvel Şubat 2003’te ırak İşgali’ne gidilen süreçte 4. hususun işletilmesini talep etmişti. Lakin NATO üyesi ülkeler Türkiye’ye rastgele bir müdafaa sağlanamayacağını söylemişti. 4. husus tıpkı vakitte NATO kurucu muahedesinin 5. hususu için bir ön Kaide olarak da görülüyor. 5. unsur ne diyor? 5. husus ise bir Üye ülkeye yapılan taarruzun bütün ülkelere yapılmış bir atak olarak kabul edilmesi manasına geliyor. Türkiye’nin eski NATO Daima Temsilcisi Fatih Ceylan 5. hususla ilgili şu tabirleri kullanmıştı: Türkiye’nin eski NATO Daima Temsilcisi Fatih Ceylan, T24’e verdiği söyleşide NATO’nun kalbinde bulunan 5.maddenin işleyiş süreci ve Rusya-Ukrayna savaşının müttefik topraklarına sıçraması durumunda yaşanabilecekler hakkında şunları söylemişti: Şöyle söyleyelim, 5. Madde’nin uygulanması otomatik bir sürece tabi tutulmamıştır. 5. Madde’nin uygulanması için NATO Konseyi’nin, bu Daima temsilciler yani büyükelçiler seviyesinde de olabilir, bakanlar seviyesinde de olabilir, başkanlar düzeyinde de olabilir ki bunların hepsi NATO Konseyi’dir. NATO Kurulu’nun bünyesinde yapılacak müracaatlar sonucu alınacak karara tabi tutulmuştur. Hasebiyle 5. Madde’nin uygulanmasını gerektiren bir tablo ortaya çıkarsa NATO Kurulu toplanır, orada müracaatlar yapılır ve Gerekli karar alınır. Motamot 11 Eylül’de İkiz Kuleler’e ve Pentagon’a yapılan akınlarda olduğu üzere. Orada da NATO Kurulu hemen toplandı ve ABD’ye dayanak verilmesi ve 5. Madde’nin işletilmesi kararlaştırıldı. Söylediğiniz tablo yanlışsız, Ukrayna’daki savaşın rastgele bir biçimde NATO üyesi ülkeye sirayet etmesi durumunda, o ülke elbette 5. Madde’nin işletilmesi için kurula müracaatta bulunacaktır ve kurulda alınan karar altına Tüm Üye ülkeler imza atar zira NATO’da konsensus yani görüş birliği prensibi temeldir. Onun altına imza attıktan sonra, ben şunu yapmıyorum, bunu yapmıyorum demek yeterlice zorlaşır. Birfiil savaşmak değil fakat savaşana takviye vermek yükümlülüğü gelir önümüze Türkiye’nin Eski NATO Daima Temsilcisi Ceylan anlatıyor: NATO Soğuk Savaş’ta neydi, sonra ne oldu, Cenk çemberi içinde Türkiye için ne ifade ediyor? |
Yorum Yok