Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk, ebediyete intikalinin 84’ncü yılında hürmetle anılıyor. bütün Türkiye’de saat 9’u 5 geçe hayat duracak, yurtta bütün vatandaşlar hürmet duruşunda bulunacak.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve başkanı Mustafa Kemal Atatürk, 57 yıllık ömründe milletinin ve vatanının bağımsızlığı için girdiği her çabayı askeri ve siyasi dehasıyla zaferle taçlandırarak, ismini Türk ve dünya tarihine altın harflerle yazdırdı.
Büyük Şef Atatürk, 1881’de Selanik’te dünyaya geldi. Annesi Zübeyde Hanım’ın dileği doğrultusunda ilköğrenimine Hafız Mehmet Efendi’nin mahalle mektebinde başlayan Atatürk, daha sonra babası Ali İstek Efendi’nin isteği ile geçtiği Şemsi Efendi Mektebinde ilkokulu bitirdi.
Ortaokul eğitimi için gittiği Selanik Mülkiye Rüştiyesinden kendi isteğiyle ayrılan Atatürk, tahsilini Selanik Askeri Rüştiyesinde sürdürdü. Bu okulda matematik öğretmenliği yapan Yüzbaşı Mustafa Efendi, Atatürk’ü sınıftaki öteki “Mustafa”lardan ayırmak için üstün yetenekli öğrencisine ikinci isim olarak “Kemal” ismini koydu.
Mustafa Kemal, Selanik Askeri Rüştiyesini bitirdikten sonra Manastır Askeri İdadisinden ikincilikle mezun oldu. Askeri tahsilinin yanında yabancı lisan eğitimi de Meydan Atatürk, yazları müsaadeli döndüğü Selanik’te Fransızca dersleri gördü.
Daha sonra İstanbul’a gelerek 1899’da girdiği Muharebe Okulunu 1902’de teğmen rütbesiyle bitiren Atatürk, Muharebe Akademisinden de 1905’te kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Atatürk, kurmaylık stajı için, 1905’te Şam’da 5. Ordu buyruğuna atandı. Suriye bölgesindeki üstün hizmetleri nedeniyle Beşinci Rütbe’den Mecidi Nişanı verilen Atatürk, 1907’de merkezi Makedonya’nın Manastır kentinde bulunan 3. Ordu Karargahı’na atandı. Atatürk, 3. Ordu Karargahı’nın Selanik’teki kurmay şubesinde görevlendirildi.
Mustafa Kemal Atatürk, Manastır ve Selanik’te görevliyken 1909’da İstanbul’daki 31 Mart Hadisesi’ni bastıran devinim Ordusu’nda vazife yaptı.
1910’da Arnavutluk’taki isyanı bastırmak için düzenlenen harekatta da görevlendirilen Atatürk, İtalya’nın 1911’de Trablusgarp’a asker çıkarması üzerine Tobruk’a gönderildi.
Tobruk ve Derne’de Türk kuvvetlerini muvaffakiyetle yönettikten sonra binbaşı rütbesiyle 1912-1913 yıllarında Balkan Savaşı’na katılan Atatürk, Edirne’yi Bulgaristan’dan Geri Meydan kolorduda misyon yaptı.
Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, 1928’de Çanakkale gezisinde
Çanakkale’de üstün başarı
Atatürk, 1913’te Sofya’da ataşeliğe atandı. Ataşe olarak vazife yaptığı sırada, Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine Atatürk, Başkomutanlık Vekaleti’ne Müracaat ederek cephede misyon almak istedi.
Kendisine “Sizin için orduda her Vakit bir vazife vardır. Lakin Sofya Ataşemiliterliği’ni daha Kıymetli gördüğümüzden sizi orada bırakıyoruz.” yanıtının verilmesi üzerine Aka Lider, Başkomutan Vekili Enver Paşa’ya şu mektubu yazdı:
“Vatanın müdafaasına ilişkin aktif görevlerden daha değerli ve Büyük bir Görev olamaz. Arkadaşlarım harp cephelerinde, ateş çizgilerinde bulunurken ben, Sofya’da ataşemiliterlik yapamam. Şayet birinci Sınıf Zabit olmak liyakatinden mahrumsam, kanaatiniz bu ise lütfen Aleni söyleyiniz.”
Bunun üzerine Atatürk, 1915’te Esat Paşa komutasındaki 3. Kolordu’ya bağlı Tekirdağ’da oluşturulacak 19. Tümen Komutanlığına atandı.
Gelibolu Yarımadası’na asker çıkaran ve Conkbayırı’na ilerleyen Hasım birlikleri Atatürk’ün komutasındaki 19. Tümen kuvvetlerinin taarruzuyla Geri çekildi. Atatürk, “Anafartalar kahramanı” olarak Şöhret kazandı.
Atatürk, Conkbayırı taarruzu sırasında göğsüne isabet eden şarapnel kesiminin göğüs cebindeki saati parçalayarak dönmesi sonucu mutlak bir mevtten kurtuldu.
Doğu Cephesi’nde 16. Kolordu Komutanlığına atanan Atatürk, 1916’da Rus akınlarını durdurarak Bitlis ve Muş’u düşmandan Geri aldı ve bu cephede generalliğe terfi etti.
1917’de Filistin ve Suriye’de vazifeli 7’nci Ordu Komutanlığı’na atanan Atatürk, birebir Yıl Veliaht Vahdettin ile Almanya’ya giderek Alman genel Karargahı ve Alman Cenk cephelerinde incelemelerde bulundu.
1918’de tekrar görevlendirildiği Suriye cephesinde 7’nci Ordu Komutanıyken, Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İstanbul’a döndü. Ülkeyi Hasım işgalinden kurtarmak hedefini gizli tutarak, Ordu Müfettişliği misyonu ile İstanbul’dan ayrıldı.
Mustafa Kemal Atatürk, 1937’de Celal Bayar ve Sabiha Gökçen ile Yurt gezisinde
Tam bağımsızlığa giden birinci adım
Karadeniz yoluyla 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, 22 Haziran 1919’da Amasya Genelgesi’ni yayımladı. Türk milletine, “Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunu, azim ve kararlılıkla vatanın kurtarılması için Sivas’ta bir kongre toplanacağını” bildirdi. Ayrıyeten Osmanlı Hükümeti’nin verdiği misyondan ve askerlikten istifa ederek, 23 Temmuz 1919’da Erzurum’da, 4 Eylül 1919’da Sivas’ta toplanan kongrelerin başkanlığını yaptı.
Bu kongrelerde, “Düşman işgaline karşı milletin vatanı savunacağı, bu maksatla süreksiz bir hükümetin kurulacağı ve bir ulusal meclisin toplanacağı, manda ve himayenin kabul edilmeyeceği” kararları alındı ve açıklandı.
Türkiye Aka millet Meclisi (TBMM), onun uğraşlarıyla 23 Nisan 1920’de Ankara’da tarihi vazifesine başladı. Mustafa Kemal Atatürk, Meclis ve Hükümet Lideri seçildi.
TBMM açılmadan 17 gün evvel, 6 Nisan 1920’de, Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla Anadolu Ajansı (AA) kuruldu. “Türkiye’nin sesini dünyaya duyurmak” maksadıyla kurulan AA, TBMM’nin çıkardığı birinci maddeleri duyurdu, ulusal Gayret’in ve Kurtuluş Savaşı’nın her basamağına tanıklık etti.
TBMM açılarak ulusal bir hükümet kurulmasına Karşın Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri ortasında 10 Ağustos 1920’de Sevr Antlaşması imzalandı.
Büyük Şef Atatürk, United Telegraph gazetesi muhabirine yaptığı açıklamada, Sevr Antlaşması’nı tanımadıklarını vurgulayarak, “Siyasi, isimli, iktisadi ve mali bağımsızlığımızı imhaya ve sonuçta yaşama hakkımızı inkara ve kaldırmaya yöneltilmiş Sevr Antlaşması bizce var değildir.” sözlerini kullandı.
TBMM tarafından Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri ortasında imzalanan Sevr Antlaşması’nın kabul edilmediği dünyaya duyuruldu.
Yunan Ordusu bozguna uğratıldı
İtilaf Devletleri’nin yardımıyla İzmir’i işgal eden Yunan kuvvetlerinin ilerlemesi, 1921’de Birinci ve İkinci İnönü savaşlarıyla durduruldu.
Yunan ordusunun 23 Ağustos 1921’de tekrar taarruz etmesiyle Sakarya Saha Muharebesi başladı. Atatürk, birliklere, “Savunma sınırı yoktur, savunma sathı vardır. O satıh Tüm vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz.” buyruğunu verdi.
Yunan ordusu bozguna uğratılarak, Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın yönettiği Türk ordusu, Sakarya Saha Muharebesi’ni zaferle sonuçlandırdı. 22 gün süren bu savaşta Yunan ordusu ağır kayıplara uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk’e, TBMM tarafından “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi.
Sakarya Zaferi’nin akabinde 13 Ekim 1921’de Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması, 20 Ekim 1921’de Fransızlarla Hatay haricinde bugünkü Türkiye sonunun çizildiği Ankara Antlaşması imzalandı.
Atatürk’ün komutanlığında Türk ordusu, vatanı Hasım işgalinden kurtarmak için 26 Ağustos 1922’de karşı atağa geçerek Aka Taarruz’u başlattı.
Mustafa Kemal Paşa’nın yönettiği 30 Ağustos 1922’deki Dumlupınar (Başkomutan) Saha Muharebesi’nde Türk ordusu, Yunan ordusunun Aka kısmını yok etti. Bozguna uğrayarak kaçan Hasım kuvvetlerini izleyen Türk ordusu, 9 Eylül 1922’de İzmir’e girdi.
Anadolu’yu Hasım istilasından kurtaran Aka askeri zaferlerin akabinde 11 Ekim 1922’de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve İtilaf Devletleri işgal ettikleri Türk topraklarından çekildi.
Lozan Antlaşması
İsmet İnönü başkanlığındaki Türkiye heyeti ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya ortasında 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması imzalandı.
Büyük Lider, Lozan Antlaşması’na ait, “Bu antlaşma, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması’yla tamamlandığı zannedilmiş Aka bir suikastın yıkılışını Anlatım eder bir vesikadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye Cumhuriyeti’nin birinci Cumhurbaşkanı
Kurtuluş Savaşı’nın akabinde TBMM tarafından 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan edilirken, Mustafa Kemal Atatürk de Cumhurbaşkanı seçildi. 1938’de vefatına dek arka geriye 4 Defa Cumhurbaşkanı seçilen Atatürk, bu vazifesi en uzun mühlet yürüten Cumhurbaşkanı oldu.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’e 14 Haziran 1926’da İzmir’de yapılması planlanan suikast teşebbüsü engellendi. Suikast teşebbüsünün elebaşları İzmir’de tutuklandı.
Büyük Başkan, suikast teşebbüsüne ait Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, “Alçak teşebbüsün benim şahsımdan çok Mübarek Cumhuriyetimize ve onun dayandığı yüksek unsurlarımıza yönelmiş bulunduğuna Kuşku yoktur. Benim naçiz bedenim bir gün elbette toprak olacaktır Ama Türkiye Cumhuriyeti ebediyen payidar kalacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Gazi Mustafa Kemal’e, 24 Kasım 1934’te 2587 sayılı Kanunla “Atatürk” soyadı verildi ve bu soyadının diğerleri tarafından kullanılması yasaklandı.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’ün 5 Haziran 1928’de Dolmabahçe Sarayı’na gelişi
Türkiye’nin bölgesinde ve dünyada tesirli bir aktör olarak öne çıkmasına katkıda bulundu
Mustafa Kemal Atatürk, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın tesirlerini hafifletmek ve ülkenin kalkınmasını hızlandırmak gayesiyle 1933’te Beş Yıllık Sanayi Planı’nı başlattı. Tıpkı devirde Hariç siyasette da Kıymetli adımlar atıldı. Milletler Cemiyeti’ne girilmesi, Balkan Antantı’nın imzalanması, Montrö Boğazlar Kontratı ve Sadabat Paktı üzere teşebbüsler, Türkiye’nin bölgesinde ve dünyada tesirli bir aktör olarak öne çıkmasına katkıda bulundu.
Atatürk, Hatay’ın anavatana katılması için ağır diplomatik Uğraş sarf etti ve onun bu emeli, vefatının akabinde 1939’da gerçekleşti.
Yalnızca Türk milletinin Kurtuluş Savaşı’nı muvaffakiyetle yöneten bir kumandan olarak değil, tıpkı vakitte gerçekleştirdiği ihtilallerle de dahi bir devlet adamı olarak tarihe geçen Mustafa Kemal Atatürk, 57 Yıl süren ömründe, milletinin ve vatanının bağımsızlığı için yılmadan çalıştı ve girdiği her gayretten zaferle çıktı.
Askeri ve siyasi dehasıyla Türk ve dünya tarihine ismini altın harflerle yazdıran Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’de 57 yaşındayken Dolmabahçe Sarayı’nda saat 09.00’u 5 geçe hayata gözlerini yumdu.
Atatürk’ün vefatı yalnızca Türkiye’de değil Tüm dünyada Aka ıstırapla karşılanırken, yabancı devlet adamları birçok İzah yaptı ve ileti yayımladı.
Atatürk’ün naaşı 10 Kasım 1953’te Anıtkabir’e nakledildi
Atatürk’ün Türk bayrağına sarılı tabutu, Dolmabahçe Sarayı Aka Merasim salonunda bir katafalk üzerine yerleştirilerek 3 gün mühletle milletin ziyaretine bırakıldı.
Cenaze, daha sonra 20 Kasım 1938’de Ankara’ya getirildi ve 21 Kasım 1938’de Aka merasimle Etnografya Müzesi’ndeki süreksiz kabrine konuldu. Cenaze merasimine Tüm dünya devletleri Özel temsilciler gönderdi. Merasimde, Çanakkale’de ve öteki muharebelerde Atatürk’e karşı savaşmış yabancı generaller de yer aldı.
Atatürk’ün naaşı, vefatının 15’inci yılı olan 10 Kasım 1953’te Anıtkabir’e nakledildi.
Cumhurbaşkanı Atatürk, 1938’de Ankara Kız Lisesini ziyaret ederek Hatıra fotoğrafı çektirmişti
Atatürk’ün mevti Resmi Gazete’de bu türlü duyurulmuştu: Bu Tasa olay ile Türk vatanı Aka yapıcısını, Türk milleti ulu şefini, insanlık Aka evladını kaybetti
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk‘ün vefat haberi, 10 Kasım 1938 tarihli Resmi Gazete’de, “Müdavi ve müşavir tabiplerinin neşredilen nihayet raporu Atatürk’ün dünyaya gözlerini kapadığını bildirmektedir. Bu Üzüntü olay ile Türk vatanı Aka yapıcısını, Türk milleti ulu şefini, insanlık Aka evladını kaybetti. Milletimize içimiz yanarak bu tarife sığmayan zıyaından Dolayı en derin taziyelerimizi sunarız” kelamlarıyla duyuruldu.
10 Kasım 1938 tarihle Resmi Gazete’de, şu tabirler kullanıldı:
“Müdavi ve müşavir tabiplerinin neşredilen nihayet raporu Atatürk’ün dünyaya gözlerini kapadığını bildirmektedir. Bu Üzüntü olay ile Türk vatanı Aka yapıcısını, Türk milleti ulu şefini, insanlık Aka evladını kaybetti. Milletimize içimiz yanarak bu tarife sığmayan zıyaından Dolayı en derin taziyelerimizi sunarız.
Kaderlerimizin tesellisini lakin ve lakin onun Aka yapıtına bağlılıkta ve aziz vatanımızın hizmetinde ararız.
Şurasını da her şeyden evvel beyan etmeliyiz ki ölmez olan onun Aka yapıtı Cumhuriyet Türkiyesi’dir.
Hükümetiniz içinde bulunduğumuz bu kıymetli anda bu güne kadar olduğu üzere dikkatle Görev başındadır. Müesses olan nizamı ve vaziyeti idame konusunu da Aka Türk milletinin, hükümetle Biricik gövde olarak teyit ve temin edeceğine Kuşku yoktur.
Bugün ayrılığına ağladığımız Aka şefimiz Atatürk, her vakit Türk milletine güvendi, yapıtlarını bu itimatla yaptı, idamesi esbabını da istikmal ederek itimatla Aka milletimize bıraktı. sonsuz Türk milleti onun yapıtlarını ebediyetle yaşatacaktır.
Türk gençliği onun Kıymetli vediası olan Türkiye Cumhuriyeti’ni hep koruyacak ve onun izinde yürüyecektir.
Kemal Atatürk, Türk’ün tarihinde ve gönlünde sürekli yaşayacaktır.”
Yorum Yok