Resmi Gazete’de 30 Aralık’ta yayımlanan “Harçlar Kanunu genel Tebliği”ne nazaran, yargı harçlarına yüzde 122,93 oranında artırım yapıldı. Artırım oranına reaksiyon gösteren hukukçulara nazaran, yargı harçlarındaki artış adalete erişime yönelik mahzurlardan biri.
Yeni harç listesine nazaran, istinaf müracaat harcı 492 TL, temyiz müracaat harcı 886,80 TL oldu. Anayasa Mahkemesi (AYM) ferdî müracaat harcı ise 1.480 TL’ye çıktı. İstanbul Barosu, yargı harçlarına yapılan fahiş ölçüdeki artış ile tıpkı tarifedeki Avukatlık Ruhsatnamesi için belirlenen 3.855,30 TL harç ölçüsünü Danıştay’a taşıdı. Harçların iptali ile yürütmesinin durdurulması talebiyle Danıştay’da açılan davada, mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği belirtildi.
DW Türkçe’ye konuşan Türkiye Barolar Birliği (TBB) Lideri Erinç Sağkan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yargı harçlarında yine değerleme oranını yüzde 50 oranında azaltma yetkisi olduğunu lakin bu yetkiyi kullanmadığını söylüyor. Sağkan, “Ekonomik olarak Fazla zorlandığımız bir devri yaşarken bir de üzerine yargı harçlarının yüzde bu oranda artmasıyla Özellikle dezavantajlı kümelerin daha Fazla etkileneceği bir müracaat süreci başladı” diyor.
AYM kişisel müracaat harcı 1.480 TL’ye çıktı
Yapılan artırımlar sonucunda en Fazla reaksiyon çeken, AYM kişisel müracaat harcı oldu. AYM ferdî müracaat harcı, geçen sene 664 TL iken bu sene 1.480 TL’ye çıktı. AYM ferdi müracaat hakkı, 2012 yılının Eylül ayında yürürlüğe giren maddeyle uygulanmaya konmuş, bu maddeyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) açılan davaların sayısını azaltmak amaçlanmıştı. Avukat Gülizar Tuncer, Laf konusu Yasa öncesinde vatandaşların direkt ve üstelik harç ödemeden AİHM’e başvurabildiğini hatırlatıyor:
“Türkiye, AYM’ye kişisel başvuruyu ön Kural olarak getirdi ve bunu harca tabi tuttu. Mahkemeye erişim hakkı denilen hakkın harca tabi tutulması kabul edilemez. İnsanların ekonomik durumu ortada, AYM başvurusu fiyatsız olmalı.”
“Mahkemeye erişim hakkına Mani getirmek demek”
Resmi bilgilere nazaran, 89 bini geçen sene olmak üzere 2012-2022 yıllarında AYM’ye Yekün 450.173 ferdi müracaat yapıldı. Avukat Tuncer, “Başvuruda bulunacak insanlara ‘Bu kadar harcı ödemek zorundasın’ demek ve ihlal kararı çıkmazsa Tüm harç ve masrafları ödemek zorunda bırakmak, mahkemeye erişim hakkına Mani getirmek demek” diyor.
TBB Lideri Erinç Sağkan, adalete erişim konusunda isimli yardım uygulamasındaki problemlere da dikkat çekiyor. TBB İsimli Yardım Yönetmeliği’nde isimli yardımın maksadı, “Bireylerin hak arama özgürlüklerinin önündeki manileri aşmak ve hak arama özgürlüğünün kullanımında eşitliği sağlamak üzere avukatlık fiyatını ve yargılama masraflarını karşılama imkanı bulunmayanların avukatlık hizmetlerinden yararlandırılması” olarak tanımlanıyor. Vatandaşın adalete erişim sıkıntısının isimli yardımdan farklı düşünülemeyeceğini söyleyen TBB Lideri, yargı harçlarından elde edilen gelirin yüzde 2’sinin isimli yardım bütçesine aktarıldığını Anlatım ediyor.
“Adli yardıma ayrılan Pay da yetersiz”
“En az yüzde 4’e çıkarılması gerekiyor ki isimli yardım, dezavantajlı kümelere hizmet verecek bir uygulmaya dönüşebilsin.”
Avukat Tuncer de baroların kısıtlı imkanları nedeniyle isimli yardımların yetersiz kaldığı kanaatinde. Tuncer, “Adli yardım kapsamında temel olarak yararlanması gerekenlerin başında çocuklar, bayanlar, azap mağdurları geliyor. Fakat isimli yardıma ayrılan Pay Fazla düşük ölçülerde olduğu için vatandaşlara yansıması da Fazla sonlu seviyede oluyor” sözlerini kullanıyor.
Burcu Karakaş
Yorum Yok